پرسش :

موارد پرداخت دیه از بیت المال را مرقوم فرمایید.


پاسخ :
1 ـ در قتل عمد و شبه عمد، اگر قاتل فرار کرد و مال نداشت، دیه بر الاقرب فالاقرب است. و با نبود قرابت بر بیت المال است و همینطور در هر قتلى که قائل مشخص نباشد.
2 ـ اگر اجراى حد یا تعزیر، سبب قتل شود؛ دیه بر بیت المال است.
3 ـ اگر بعد از قتل، فسق شهود ظاهر شود، دیه بر بیت المال است.
4 ـ در قطع ید و ظهور فسق شهود، دیه بر بیت المال است.
5 ـ اگر اهل ذمه مرتکب جنایت موجب دیه شوند و مالى نداشته باشند، دیه بر بیت المال است که مشروط به پرداخت جزیه است.
6 ـ در مواردى که دیه بر عاقله است و عاقله وجود ندارد یا از پرداخت آن عاجز است.
7 ـ در موردى که قاضى شرع، مطابق موازین شرعیه حکم کند و پس از اجراى آن خطاى او معلوم شود؛ دیه بر بیت المال است.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.