پرسش :

در مراسم حج تمتّع سال جارى پس از وقوف در عرفات عده‌اى از برادران و خواهران واجد شرایط با علم و نیّت وقوف اضطرارى از عرفات به سوى مشعر الحرام حرکت نموده و مسئول کاروان آنها را بدون توقف در مشعر الحرام و جمع آورى سنگ مستقیماً شبانه به چادرهاى منى برده و فرداى آن روز همراه با سایر افراد کاروان به طور اختیارى رمى جمره نموده‌اند توضیح اینکه سنگهاى آنها به وسیله سایر زوار جمع آورى شده بود. خواهشمند است در پاسخ مرقوم فرمائید حج این افراد صحیح است یا خیر؟


پاسخ :
در فرض سؤال، چنانچه وقوف اضطرارى وظیفه آنها بوده و انجام شده حج آنها صحیح است و مراد از وقوف، بودن حاج در مشعر است ولو در حال حرکت باشد و سنگها را لازم نیست خود شخص جمع کرده باشد.

​​​​​​​منبع: استفتائات حج، آیت الله العظمی لطف ‌الله صافی، قم، انتشارات حضرت معصومه (علیها السلام)، 1380.