پرسش :

شخصى بین الاحرامین جُنب شده، و فراموش کرده که غسل کند و همه اعمال حج را با حالت جنابت انجام داده، اکنون با توجه به اینکه جز طواف و نماز آن، بقیّه اعمال حج مشروط به طهارت نیست، و اینکه ترک طواف در صورتى مبطل است که از روى عمد و جهل باشد نه صورت نسیان، و ضمناً مى‌فرمایند غیر متمکّن از طهورین، در حکم غیر متمکّن از طواف است، آیا نمى‌شود ناسى شرط را در حکم ناسى اصل دانست؟ و همان طورى که نسیان اصل طواف به موجب روایات صحیح معتبر قابل تدارک و جبران است، نسیان شرط را در حکم نسیان اصل، بدانیم؟ چه دلیلى بر بطلان حج چنین آدمى است با آنکه به مقتضاى نفى حرج و حدیث رفع، معذور است؟

پاسخ :
در فرض سؤال بعید نیست که نسیان شرططهارت‌ملحق به نسیان اصل طواف باشد، و على هذا حج صحیح است، و باید طواف حج و نماز آن و طواف نساء و نماز آن را با طهارت انجام دهد، و احتیاطاً سعى را نیز اعاده نماید، و اگر از مکّه برگشته و به وطن آمده، در صورت تمکن خودش، والا نایب بگیرد تا طوافین وسعى را بجا آورد، هر چند در غیر موقع حج باشد، و چون در این مسئله به فتواى صحّت از علماء اعلام برخورد نکرده‌ام، بلکه اطلاق کلماتشان، ظهور در بطلان دارد، احتیاط مستحب آن است که سال دیگر خودش، و اگر خودش متمکّن نیست نایب بگیرد تا حج تمتّع بجا آورد، و تمسّک به نفى حرج و حدیث رفع در این مورد به نظر حقیر تمام نیست، و تفصیل آن محتاج به مجال و بحث بیشتر است.

منبع: استفتائات حج، آیت الله العظمی لطف ‌الله صافی، قم، انتشارات حضرت معصومه (علیها السلام)، 1380.