پرسش :

آیا اقامۀ نماز عید توسط یک امام جماعت در بیش از یک مکان جایز است؟(1)


پاسخ :
1. برای نمازهای یومیه امام جماعت می تواند؛ بلکه مستحب است به خاطر نمازگزاران دیگر، نمازش را دوباره بخواند؛ ولی این جواز برای نماز عیدین مشکل است (رهبر معظم انقلاب).(2)

2. مشروعیت تکرار نماز عید به جماعت برای امام، ثابت نیست و منظور از عدم جواز، بطلان است و اگر به قصد رجاء خوانده شود، مانعی ندارد و بدعت نیست [و الله العالم] (تبریزی).

3. بله، درصورت رجحان مانعی ندارد (بهجت).(3)

4. مشروعیّت دوباره خواندن نماز عید فطر یا قربان ثابت نیست؛ بنابراین امام جماعتی که نماز عید را به جماعت خوانده، نمی تواند آن را دوباره به جماعت برای گروه دیگری بخواند (گلپایگانی، سیستانی).

5. در نمازهای یومیّه تا دو نوبت جایز است و زائد بر آن محلّ اشکال است؛ ولی در نماز عید مشروعیت تکرار آن معلوم نیست (صافی).

6. اقامۀ چند نماز عید برای یک امام جایز نیست و آنچه قبلاً خوانده شده، صحیح است و اگر کسی به قصد و نیّت اینکه در شرع مقدّس وارد شده که یک امام می تواند دو نماز عید بخواند و نمازش را تکرار کند، جایز نیست (فاضل).

7. مشکل است نماز عید را بتوان، در دو مکان به جماعت انجام داد؛ ولی در نمازهای یومیّه، دوبار به جماعت با دو گروه مختلف می توان خواند (مکارم).

8. اشکال دارد (نوری).
 
پی نوشت:
1- اجوبة الاستفتائات رهبری، سوال 569؛ تبریزی، استفتائات جدید، ج 1، ص132، سوال 633؛ فاضل، جامع المسائل فارسی، ج 1، ص124، سوال 449؛ گلپایگانی، مجمع المسائل، ج 1، ص255، سوال 2؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، ص99، سوال 344 و 346؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 1، ص89، سوال 271؛ مقام معظم رهبری، استفتاء خصوصی کتبی، شماره 3293؛ فاضل، شماره  55745؛ مکارم شماره 5161؛ تبریزی، شماره 1533؛ نوری همدانی، شماره 6991؛ سیستانی، رساله جامع، مسأله 2213.
2- استفتاء خصوصی کتبی شماره 55745 تاریخ 22 دی 1384 دفتر قم. همچنین در اسفتاء دیگری که از ایشان در جامع المسائل، ج 1، ص124، سوال 448 نقل شده، آمده است: «این کار خلاف احتیاط وجوبی است»؛ ولی ظاهراً آنچه در جامع المسائل، ج 1، ص124، سوال 449؛  استفتاءکتبی، شماره  55745 آمده مقدّم می باشد.
3- در استفتائات ایشان، ج 2، سوال 2519 و 2733 و 2732 آمده است: می تواند نماز عید فطر را به جماعت دوم اماماً یا مأموماً، با انعقاد جماعت با مأمومین دیگری غیر از نماز جماعت قبلی اعاده کند و آنچه در متن آمده، طبق استفتاء خصوصی ایشان می باشد و این استفتاء نیز، مؤیدی از رساله فارسی ایشان است و آن مسأله (1131) می باشد که  این چنین آمده: اگر امام یا مأموم بخواهد نمازی را که به جماعت خوانده دوباره با جماعت بخواند، جواز جماعت محل تأمل است؛ ولی درصورتی که جماعت دوم دارای مزایایی باشد که در شرع رجحان دارد و کسی بخواهد به امید مطلوب بودن، دومرتبه نمازش را به جماعت بخواند، بنابر اظهر، جایز است.   

​​​​​​​منبع: احکام فطریه و نماز عیدین، اداره پاسخگویی به سوالات آستان قدس رضوی، نشر قدس رضوی، 1392.