پرسش :

کسی که به جهت عذر به جای غسل، تیمم کند و کاری که وضو را باطل می کند برایش پیش بیاید؛ تکلیف او برای نمازهای بعدی چیست؟


پاسخ :
آیات عظام امام، فاضل، سیستانی، مکارم و نوری: اگر نتواند برای نمازهای بعد غسل کند، باید وضو بگیرد و اگر نمی تواند وضو بگیرد، باید بدل از وضو تیمم کند.[1]

آیات عظام تبریزی و وحید: اگر بدل از غسل جنابت، تیمم کرده و نمی تواند برای نمازهای بعد غسل کند، باید تیمم بدل از غسل نماید و بهتر (احتیاط مستحب) است، وضو هم بگیرد و اگر بدل غسل غیر جنابت، تیمم کرده، باید همراه تیمم بدل از غسل، وضو هم بگیرد و اگر نمی تواند وضو بگیرد، به جای آن تیمم بدل از وضو بکند.[2]

آیت الله بهجت: اگر بدل از غسل جنابت، تیمم کرده و نمی تواند برای نمازهای بعد غسل کند، می تواند همراه تیمم، بدل از غسل وضو هم بگیرد. بنابر احتیاط واجب باید این کار را انجام دهد و اگر قدرت ندارد، چنانچه یک تیمم کند - به قصد اینکه آنچه تکلیف او است انجام داده باشد - کافی است و اگر بدل از غسل غیرجنابت تیمم کرده، بنا بر احتیاط واجب باید همراه تیمم بدل از غسل وضو هم بگیرد و اگر نمی تواند وضو بگیرد، به جای آن، تیمم بدل از وضو بکند.[3]

آیت الله صافی: اگر بدل از غسل جنابت، تیمم کرده و نمی تواند برای نمازهای بعد غسل کند، چنانچه یک تیمم کند - به قصد اینکه آنچه تکلیف او است انجام داده باشد - کافی است و اگر بدل غسل غیر جنابت تیمم کرده، باید وضو بگیرد و بنابر احتیاط واجب یک تیمم بدل از غسل هم به جا آورد و اگر نمی تواند وضو بگیرد، دو تیمم کند: یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.[4]

آیت الله خامنه ای: در صورتی که هنوز نمی تواند غسل کند، بنا بر احتیاط واجب باید بار دیگر تیمم بدل از غسل کند و وضو هم بگیرد.[5]
 
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 724 و دفتر: خامنه اى.
[2]. وحید، منهاج الصالحین، ج 2، م 381؛ تبریزى، منهاج الصالحین، ج 1، م 381.
[3]. بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 510.
[4]. صافى، توضیح المسائل، م 732.
[5]. استفتائات جدید، ص 10، ش 37، چاپ 1389.

منبع: احکام پزشکی و بیماران، سید مجتبی حسینی و سید محمدتقی محمدی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، دفتر نشر معارف، ‫۱۳۹۴.