پرسش :

سنم بالا رفته است و هنوز موفق به ازدواج نشده ام. به هر خواستگارى مى روم یا من نمى پسندم و یا آنها جواب رد مى دهند. خلاصه تلاشم نتیجه نمى گیرد و همچنان سنم بالا مى رود و مادرم غصه مى خورد. لطفا راهنماییم...


پاسخ :
در ابتدا باید دانست؛ «ازدواج همه زندگى نیست، بلکه تنها یک بعد از ابعاد زندگى است». البته امیدواریم هرچه زودتر مسائلى که با آن رو به رو هستید برطرف گشته تا بتوانید بدون دغدغه زندگى مشترکى را آغاز نمایید. ازدواج یکى از مهم ترین حوادث و رویدادهاى زندگى است و نقش مهمى در سرنوشت و سعادت و خوشبختى انسان دارد، مضافا بر این که اگر به نحو صحیح انجام پذیرد بسیارى از نیازهاى انسان اعم از عاطفى و جنسى را تأمین و باعث آرامش روحى انسان مى شود. دقت، شناخت و اتخاذ تصمیم حساب شده و بالاخره انتخاب صحیح از شرایط ضرورى یک ازدواج موفق است. بنیان مقدس چنین امر مهمى معمولاً با خواستگارى آغاز مى شود، لذا به نظر مى رسد ظرافت کارى هاى مهمى داشته باشد که در ادامه به برخى از آنها اشاره خواهیم کرد. اما بهتر است براى آنکه شناخت کاملى نسبت به چنین فرآیندى داشته باشیم، به نکات زیر توجه نمایید:

1. یکى از مشکلات اساسى افراد، به ویژه جوانان چه دختر و یا پسر، این است که ایده آل هاشان با واقعیت زندگى فاصله بسیار دارد. این افراد معمولاً در ارزیابى هاى خود دچار نوعى افراط مى شوند و بیش تر بر اساس تخیلات زندگى مى کنند، در نتیجه اهدافشان با استعداد و توانمندى ها همخوانى ندارد، لذا به اهداف خود نمى رسند و با گذشت زمان دچار ناامیدى، سرخوردگى و نهایتاً افسردگى مى شوند؛ به گونه اى که حتى نمى توانند از حداقل امکانات خود نیز استفاده کنند. بنابراین، یکى از رمزهاى موفقیت واقع نگرى و اجتناب از افراط و تفریط است.

2. شما تنها فردى نیستید که با این مسئله مواجه هستید؛ لذا آن را به عنوان یک مشکل حل ناشدنى نبینید.

3. چه بسا موانع و مشکلاتى که تا به امروز موجب به هم خوردن خواستگارى هاى قبلیتان گشته، به مصلحت شما بوده است. از کجا معلوم که اگر با یکى از آن افراد ازدواج مى کردید، مایه بدبختى شما نمى شد تا چه رسد به این که شما را خوشبخت کند؟

4. از خداوند متعال درخواست کنید، همسرى لایق، مناسب و شایسته را نصیب شما کند. از دعا و توسل مأیوس نشوید.

امام صادق علیه السلام در این زمینه به ابوبصیر مى فرمایند: هرگاه خواستى ازدواج کنى ابتدا دو رکعت نماز بجا بیاور سپس حمد و سپاس خداوند نما و بعد بخوان: «اللهم انى ارید ان اتزوج، اللهم فاقدر لى من النساء اعفهنّ فرجا، و احفظهنّ لى فى نفسها و فى مالى، و اوسعهن رزقا و اعظمهنّ برکه، و اقدر لى منها ولدا طیبا تجعله خلفا صالحا فى حیوتى و بعد موتى»؛ «خداوندا! من مى خواهم ازدواج کنم، خداوندا! براى من پاکدامن ترین زنان را مقرر فرما و کسى که خویشتن دار از همه نسبت به خود و نگهدارى کننده ترین فرد در مالم باشد، که به واسطه آن نفسم (حالم) و مالم محفوظ بماند، کسى که فراخ ترین روزى و بیشترین برکت را در زندگى داشته باشد، و از وى براى من فرزندى طیب در نظر بگیر که جانشینى شایسته در حیات و ممات من باشد».

5. گاهى عوامل بالا رفتن سن ازدواج از اختیار شما خارج است. گاه وضعیت اجتماعى فرهنگى و اقتصادى جامعه باعث مى شود سن ازدواج هم در دختران و هم در پسران بالا برود. هم چنین بعضى توقعات و انتظارات خانواده ها، دامن زدن به تشریفات، مشکل بیکارى پسران و عدم توانایى آنها براى تأمین نیازمندى هاى زندگى مستقل عواملى است که ممکن است باعث این مشکل شده باشد، بنابراین در چنین فضایى نباید فرد تنها خود را مقصر قلمداد نماید.

6. درست است که انتخاب همسر مسئله اى مهم و حساس است ولى در عین حال نباید زیاد وسواس به خرج داد. هیچ کس 100 درصد طبق معیارهایى که در نظر دارد آفریده نشده و پرورش نیافته است. بنابراین ضمن حفظ معیارهاى لازم در ازدواج مراقب باشید که دچار وسواس نگردید.

7. در ازدواج تناسب و توافق دو طرف، شرط ایجاد پیوند است. اما گاهى على رغم وجود شایستگى ها و صلاحیت هاى هر کدام به دلیل عدم تناسب، پیوندى شکل نمى گیرد.

8. زود ازدواج کردن آن هم با اوّلین یا دومین خواستگارى، نشانه موفقیت در امر ازدواج و تأمین خوشبختى و سعادت همیشگى نیست. با کمى دقت در بین همسایگان، فامیل و دیگران، مشاهده مى کنید که فرآیند خواستگارى و ازدواج، معمولاً یک فرآیند طولانى مدت است و نیازمند زمان و دقت کافى است و چه بسا همین تجربه ها و به تأخیر افتادن ها، شناخت و آگاهى تان را از موضوعات و معیارهاى ازدواج بیشتر و عمیق تر کند و موفقیت در این کار مهم و حیاتى را چندین برابر کند که در نتیجه به صلاح شما خواهد بود.

9. اگر مى خواهید از خانواده و دخترى که به خواستگارى او رفته اید پاسخ مثبت دریافت کنید بایستى از جهات گوناگون مثل وضعیت اقتصادى، خانوادگى، مذهبى، فرهنگى، شغلى، زیبایى، سن و... با هم تناسب داشته باشید. در صورتى که در هر یک از موارد ذکر شده اگر تناسب وجود نداشته باشد عدم دریافت پاسخ مثبت، امرى طبیعى خواهد بود. بنابراین دخترى را خواستگارى کنید که با شما هم کفو و متناسب باشد و در ازدواج بلند پرواز نباشید. مثلاً به دنبال ازدواج با دخترى نباشید که خانواده اش از لحاظ مالى یا فرهنگى تفاوت زیادى با شما داشته باشند، چرا که در این صورت، با پاسخ منفى آنان مواجه خواهید شد.

10. آداب و رسوم خانواده مقابل در هنگام خواستگارى، رعایت ادب از سوى پسر و خانواده اش امرى ضرورى است. به علاوه، در هر جامعه اى، براى خواستگارى آداب و رسومى وجود دارد که لازم است در هنگام مراجعه پسر و خانواده اش جهت امر خواستگارى، رعایت شود. عدم رعایت ادب و اخلاق اسلامى یا مراعات نکردن آداب و رسوم مربوط به خواستگارى باعث دلزدگى دختر و خانواده او به دنبال آن، عدم دریافت پاسخ مثبت از سوى آنان خواهد شد.

11. مشورت با بزرگان فامیل و خانواده به خصوص پدر و مادرتان در این رابطه بسیار نافع است.

12. با نگاهى به ازدواجهاى موفق دیگران و کشف رمز موفقیت آنها، راهکار مناسب خواستگارى را به دست آورید.

13. دلیل رد خواستگارى هاى خود در موارد قبلى را روى کاغذى یادداشت کرده و بررسى نمایید. اگر کمبود و یا کاستى اى در شما وجود دارد، در صدد رفع آنها برآیید.

منبع: خواستگارى، محمدرضا احمدى، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاهها، دفتر نشر معارف، 1390.