پرسش :

آیا نماز ویژه انسان هاست یا در موجودات دیگر نیز وجود دارد؟


پاسخ :
قرآن، بارها به تسبیح گویی موجودات و اشیا اشاره می کند. تمام اشیا و موجودات و آسمان های هفت گانه و زمین و هر آنچه در آنهاست، همگی خداوند را تسبیح می گویند(1) و حتی تعبیر سجده(2) و نماز(3) نیز درباره آنها در آیات قرآن آورده شده است.

ناگفته پیداست که هر موجودی، به اندازه معرفت خود، پروردگار را تسبیح می گوید. از آنجا که حقیقت نماز برای انسان ها یاد خداست، این تسبیح در دیگر آفریده ها، به نماز و عبادت تشبیه شده است.

مفسران درباره چگونگی تسبیح و نماز موجودات اختلاف دارند؛ گروهی به تکوینی بودن تسبیح آنان معتقدند، ولی برخی مانند امام خمینی رحمه الله به شعوری بودن و تسبیح آگاهانه نطقی اعتقاد دارند.

پی‌نوشت‌ها:
1- نک: اسراء: 44.
2- نک: نحل: 49؛ رحمان: 6.
3- نک: نور: 41.

​​​​​​​منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، 1389.