پرسش :

برادر من در اثر تصادف دچار آسیب در استخوان لگن و شکستگی ساکروم شده اند. الان حدود سه هفته است که کشش دارند و پزشک وزنه متصل به پای وی را از ۸ کیلو به ۲ کیلوگرم کاهش داده است. ایشان در پای راستشان احساس گزگز یا همان خواب رفتگی دارند. معمولا چه مدت طول میکشد تا ایشان بتوانند راه بروند؟ آیا این شکستگی عوارضی هم دارد؟


پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
شکستگی ساکروم یکی از شدیدترین شکستگی های سیستم اسکلتال بدن و یکی از آسیب های مهم لگن خاصره و حلقه لگنی است. علت این شکستگی معمولا وارد شدن ضربات با انرژی بالا به بدن مانند تصادف وسایل نقلیه و سقوط از ارتفاع است. ساکروم یا استخوان خاجی استخوانی مثلثی شکل در پشت لگن خاصره است که در بین دو استخوان بی نام قرار گرفته است.

ساکروم از دو جهت اهمیت بسیار دارد:

1- ساکروم استخوانی است که به توسط آن ستون مهره به لگن خاصره متصل میشود. این استخوان وزن تنه را از طریق لگن به اندام تحتانی وارد میکند.

2- از ساکروم اعصابی خارج میشوند که در حس و حرکت اندام تحتانی و فعالیت مثانه اهمیت دارند.

شکستگی های ساکروم میتواند با اختلال در موارد بالا موجب مشکلات فراوانی برای بدن شود.

شکستگی ساکروم ممکن است در افراد مسن بدنبال زمین خوردن بوجود آید. در این موارد درمان آن معمولا بصورت استراحت در بستر است تا وقتی درد بیمار از بین برود. در این موارد درد معمولا بعد از چند روز از بین میرود. پس از کاهش شدت درد لگن، بیمار میتوان به کمک واکر یا دو عصای زیر بغل راه برود. درد این بیماران معمولا پس از سه هفته کاملا رفع میشود و در این زمان است که بیمار میتواند بدون استفاده از کمک واکر یا عصای زیر بغل، بطور مستقل راه برود.

در مواردی که شکستگی ساکروم در افراد جوان و بدنبال ضربات با انرژی بالا ایجاد شده است، درمان در غالب اوقات عمل جراحی است. امروزه استفاده از کشش در درمان شکستگی های ساکروم جایی ندارد. از کشش و وزنه فقط در یکی دو روزی که بیمار برای عمل جراحی آماده میشود استفاده میگردد. درمان با کشش و وزنه نه تنها نمیتواند شکستگی را جااندازی کند بلکه موجب بروز عوارض زیادی برای بیمار میگردد.

عمل جراحی شکستگی ساکروم باید هر چه زودتر انجام شود. بهترین زمان برای این جراحی ۵-۳ روز اول بعد از شکستگی است و انجام جراحی بعد از سه هفته بسیار مشکل و گاهی عملا غیر ممکن است. نظر به اهمیت آنها، بهتر است اعمال جراحی شکستگی ساکروم فقط در مراکز فوق تخصصی انجام شوند.

گزگز و خواب رفتگی پا ها بعد از شکستگی ساکروم معمولا به علت آسیب ریشه های عصبی است که از ساکروم خارج میشوند و در هنگام شکستگی آسیب میبینند.

بعد از جراحی، شکستگی ساکروم نیاز به سه ماه زمان برای جوش خوردن دارد. تا قبل از سپری شدن این زمان بیمار میتواند به کمک واکر و یا عصای زیر بغل راه برود و راه رفتن بدون کمک بعد از سه ماه و با دستور پزشک معالج مقدور است.

​​​​​​​​​​​​​​منبع: ایران ارتوپد