پرسش :

برادر من یک ماه قبل به علت شکستگی لگن جراحی شده و برای او از اکسترنال فیکساتور لگن استفاده کرده اند. آیا لزومی دارد که از این وسیله حجیم استفاده شود. چرا برای بیمار من از پلاتین استفاده نشده؟


پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
شکستگی های متعددی را تحت نام شکستگی های لگن طبقه بندی میکنند ولی در بین آنها تنها شکستگی حلقه لگن است که همچنان در درمان آن از اکسترنال فیکساتور لگنی استفاده میشود.

اکسترنال فیکساتور وسیله ای برای تثبیت و بی حرکت کردن شکستگی و در مواردی کمک به جااندازی آن است. مهم ترین قسمت این وسیه نعدادی پیچ است که از راه پوست به داخل قطعات استخوانی شکسته شده فرستاده میشود. این پیچ ها در خارج از بدن به توسط چند گیره یا کلامپ به یک یا چند میله به نام بار متصل میشوند. اتصال پیچ و گیره و میله یک ساختار فلزی به نام اکسترنال فیکساتور را بوجود میاورد که بجز قسمتی از پیچ که در داخل بدن قرار دارد عمده قسمت های آن خارج از بدن بیمار است. دقیقا به همین خاطر به آن اکسترنال یا بیرونی میگویند.

بیرون بودن وسیله از بدن میتواند مزایای زیادی داشته باشدکه مهمترین آنها مقاوم بودن در مقابل عفونت است. پس از اکسترنال فیکساتور بطور وسیعی در شکستگی های باز که احتمال عفونت زیاد است استفاده میشود. در شکستگی های عفونی هم از این وسیله استفاده میشود. با این حال استفاده از اکسترنال فیکساتور در لگن بیشتر به این علت است که پزشک نمیخواهد محل شکستگی را باز کرده و ببیند. این عدم تمایل دلایل موجه و غیر موجهی دارد که در مورد آن در جای دیگر بحث خواهد شد.

آسیب های حلقه لگنی میتوانند موجب شکستگی یا دررفتگی در جلو و یا عقب و با هر دو قسمت لگن شوند. چون اکسترنال فیکساتور لگن فقط در جلوی لگن گذاشته میشود تاثیر آن فقط بر روی آسیب های جلوی حلقه لگنی است. بنابراین اگر در پشت لگن شکستگی و یا دررفتگی وجود داشته باشد این وسیله نمیتواند کمکی به بیحرکت کردن آن بکند.

در حالیکه اهمیت شکستگی و دررفتگی های پشت حلقه لگنی بیش از آسیب های جلوی لگن است ولی متاسفانه کمتر تشخیص داده میشوند و بسیاری اوقات از نطر پنهان میمانند مگر اینکه پزشک معالج دقت کافی را داشته و برای بررسی بیشتر لگن از وسایل تصویربرداری دقیقتر مانند سی تی اسکن استفاده کند. پس اگر توجه پزشک معالج فقط به آسیب جلوی لگن معطوف شده و برای بیحرکت کردن آن از اکسترنال فیکساتور استفاده کند و آسیب پشت حلقه لگن بدون درمان باقی بماند مشکلات مهم بیمار بدون درمان باقی میماند.

بدلیل اینکه استفاده از اکسترنال فیکساتور لگن بسیار راحت تر از جااندازی حلقه لگنی و استفاده از پیچ یا پلاک است استفاده از آن معمول تر است. با این حال امروزه استفاده از این وسیله در جراحی لگن فقط محدود به موارد خاصی است. مواردی که در آن پزشک از جااندازی و پایداری آسیب های خلف لگن مطمئن باشد.

​​​​​​​​​​​​​​منبع: ایران ارتوپد