پرسش :

مردى به تمام وظایف خود در برابر همسرش عمل مى کند ولى زوجه او به دلیل خصوصیات اخلاقى اش از زندگى با شوهر کراهت شدید داشته و در عسر و حرج است و متقاضى طلاق خلع مى باشد در حالى که مرد رضایت به طلاق ندارد، بفرمایید: الف) آیا حاکم شرع مى تواند مرد را مجبور به طلاق نماید و در صورت استنکاف وى از طلاق، خود حاکم اقدام به طلاق دادن زوجه کند؟ ب) در صورتى که عسر و حرج ناشى از سوختگى صورت مرد و کریه المنظر شدن او، یا به دلیل فاصله سنى زیادى بین زوجین باشد به گونه اى که مرد توان ارضاى جنسى زن را نداشته باشد، حکم مسأله چیست؟ ج) در هر یک از صور فوق اگر احتمال به گناه افتادن زن در صورت طلاق ندادن او، زیاد باشد حکم مسأله چیست؟


پاسخ :
جواب الف: در صورتى که مرد به وظایف خود عمل مى کند و خصوصیّات ومشکلات اخلاقى زوجه سبب عسر و حرج او شده، طلاق دادن او بدون رضایت شوهر جایز نیست ولى اگر عسر و حرج، به سبب رفتارهاى شوهر باشد، حاکم شرع مى تواند او را طلاق دهد.

جواب ب: در صورتى که عیوبى در مرد است در حدّى که زن به عسر و حرج شدید مى افتد و آن عیوب در حدّى است که عقلاً تنفّر زن را از مرد معقول و موجه مى شمارد در این صورت حاکم شرع مى تواند به زوج پیشنهاد طلاق کند و اگر قبول نکرد اقدام به طلاق خلعى نماید، بخصوص این که بیم افتادن زن در گناه نیز برود.
 
جواب ج: احتمال به گناه افتادن زن به تنهایى مجوز طلاق نیست بلکه تابع دو صورت فوق است.

منبع: استفتائات جدید، آیت‌‌ الله العظمی مکارم شیرازی دام ظله، جلد 4، تهیه و تنظیم: ابوالقاسم علیان نژادی، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه ‌السلام، 1393.