پرسش :

لطفاً به سؤالات زیر پاسخ دهید: الف) چنانچه مالکى، زمینى را که به بیع قطعى و شرعى خریدارى نموده و داراى سند مالکیّت رسمى مى باشد، جهت انجام مراسم مذهبى و مانند آن، در اختیار هیأت مذهبى براى استفاده در مواعد معیّنى قرار داده باشد، و اکنون از اذن خود رجوع نموده و درخواست رفع تصرّف آن هیأت را نماید، آیا با توجّه به عدم رضایت مالک زمین، ادامه تصرّفات شرعاً جایز است؟ آیا خواندن نماز در چنین ملکى که مالک آن راضى نیست صحیح است؟ ب) چنانچه توافق شده باشد که با مساعدت و همکارى بلاعوض هیأت مذکور، ساختمان آن از محلّ هدایا و نذورات و کمک هاى مردمى براى انجام امور مذهبى تکمیل گردد، آیا ادّعاى مالکیّت ساختمان از سوى متصرّف شرعاً جایز است؟ ج) آیا صرف اجازه براى استفاده معیّن و مشخّص مذهبى از محل فوق، به منزله وقف تلقّى مى شود؟ آیا اعلام وقف مالى که صاحب مشخّص دارد و چنین نیّتى نداشته، وجهه شرعى دارد؟


پاسخ :
صرف اجازه استفاده از ملکى براى مراسم مذهبى دلیل وقف نیست؛ مگر این که با دلایل معتبر ثابت شود که نیّت مالک وقف بوده است و اگر متصرّفین با اجازه مالک تعمیرات یا ساخت و ساز جدیدى در آن کرده اند تنها حق دارند قیمت آن را از مالک بگیرند.

منبع: استفتائات جدید (ج 4)، آیت‌‌ الله العظمی مکارم، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، 1393.