پرسش :

برخى از نویسندگان که آنان را نویسندگان بزرگ مى نامند، در بسیارى از حالات در نشر کتاب هاى شان، بر خرید موضوعات و افکار از نویسندگان کوچک - که درمانده و اکثرشان از فقرا هستند - متکى هستند. این نویسندگان، موضوعات و افکار را از دیگران مى گیرند و با ویرایش آن آماده نشر مى سازند. روزنامه‌ها و مجلات از این حالت در بسیارى از کشورها خبر دادهاند. نظر جنابعالى درباره این حالت اگر در جوامع عربى و اسلامى ما بزرگ و فراگیر شود چیست‌؟ آیا این حالت، خطرى بر وضعیت فرهنگى و فکرى ما نخواهد بود، به گونه اى که کسى که هیچ شایستگى ندارد، به صدر و مقام بالا صعود مى کند، در حالى که ابتکار کننده حقیقى تحت خط فقر و نیازمندى دست و پا میزند و از نوآورى و ابتکار خود هیچ بهرهاى نمى‌برد؟


پاسخ :
بلى! این حالت خطر بزرگى براى جامعه است؛ زیرا موجب عقب ماندگى مى شود. از همین رو، بر دولت اسلامى و مقامات مربوطه است که اندیشمندان و نوآوران را با همه وسایل ممکن براى ابتکار و اختراع تشویق کنند، تا همواره یک گام به پیش حرکت کنند. اما عمل خریدن موضوعات و افکار از نویسندگان، در ذات خود جایز است و اشکالى ندارد.

منبع: یکصد و یک سوال و جواب پیرامون حقوق مالکیت فکری از نگاه فقهی، محمد اسحاق فیاض، مترجم: سرور دانش، ناشر: دبیرخانه کنگره تجلیل از مقام علمی آیت الله العظمی فیاض، 1392 ش.