پرسش :

روستایی است به نام روشناوند (گناباد)، که قنات و نهر این‏‎ ‎‏روستا، شرعاً وقف آستان قدس رضوی علیه السلام می باشد و در مسیر نهر این روستا،‏‎ ‎‏روستایی است به نام مقیم آباد، که آن هم دارای قنات و چند سهم وقف بر آستانه‏‎ ‎‏است، که در اطراف روستا زراعت می شود، و سابق اهالی این روستا، طبق قراردادی‏‎ ‎‏که با اهالی روشناوند و یا در زمانی که مستأجر یک نفر بوده است داشته اند، حمّام خود‏‎ ‎‏را آب می کرده اند و آب بها را پرداخت می کرده اند، و قراردادها هم موجود است.‏‎ ‎‏الحال پس از پیروزی انقلاب، ادار‏‏ۀ‏‏ کشاورزی برای این که آب در مسیر طولانی شرب‏‎ ‎‏نشود، و نیز ادار‏‏ۀ‏‏ بهداشت، نظر داده است که قنات باید پوشش شود، تا اهالی امکان‏‎ ‎‏استفاد‏‏ۀ‏‏ بهداشتی را از آب داشته باشند. آیا اهالی مقیم آباد این حق را دارند که بدون‏‎ ‎‏اجاز‏‏ۀ‏‏ مستأجرین روستای مذکور، از آب آن استفاده کنند، مثل این که برای استفاده‏‎ ‎‏شیری نصب کنند، یا سر نهر و قنات را بردارند، و احیاناً کثافات خود را در آب قنات‏‎ ‎‏بریزند. با توجه به این که مقیم آباد قناتی دارد و امکان استفاد‏‏ۀ‏‏ از آن هست؛ زیرا اطراف‏‎ ‎‏روستا زراعت می شود، و حمام قبل این روستا، از آب مقیم آباد استفاده می کرده است.‏‎ ‎‏توضیح این که آب قنات روشناوند، در سابق حدوداً هشت اینچ بوده است، و در زمان‏‎ ‎‏حال، در مظهر قنات ـ طبق نظر کارشناسی ـ حدوداً چهار اینچ بیشتر نیست و حال که‏‎ ‎‏ادار‏‏ۀ‏‏ کشاورزی آن را پر کرده است، به مزرعه که می رسد سه و نیم اینچ می باشد، و از‏‎ ‎‏این آب، 135 نفر استفاد‏‏ۀ‏‏ زراعتی و بالغ بر 2300 نفر استفاده شربی می نمایند، و‏‎ ‎‏روستای مقیم آباد، حدوداً دارای 24 زارع، و 170 نفر می باشد، و حرف مقیم آبادی ها‏‎ ‎‏این است که اگر بنا شود از آب خود مصرف کنیم، کم می شود. خواهشمند است حکم‏‎ ‎‏شرعی را بیان فرمایید، و آیا آنچه را که در این موضوع، در شرایط آب وضو در تحریر‏‎ ‎‏الوسیله فرموده اید، و نیز حاشیه ای را که بر کتاب عروة الوثقی زده اید، آیا صحیح است‏‎ ‎‏یا خیر؟

پاسخ :
‏‏بسمه تعالی، باید به مسئولین امور آستان قدس مراجعه، و طبق وقف و‏‎ ‎‏ضوابط آستانه عمل شود.‏

منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، جلد 7، ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، تهران، 1392 ش.