پرسش :

توّابین چه انگیزه ای از قیامشان داشتند؟

پاسخ :
توابین معتقد بودند که مسئول قتل امام حسین(علیه السلام) در درجه اول حکومت بنى امیه است نه افراد، و لذا به منظور خون خواهى به سوى شام حرکت کردند و گفتند پس از انتقام از بنى امیه، به سراغ جنایت کاران کوفه مى رویم.

انگیزه این جنبش، احساس ندامت از گناه، و شوق به جبران خطا بود. در لابلاى سخنان و نامه ها و خطبه هاى توابین، احساس عمیق پشیمانى و شور و شوق سوزان به شستشوى گناه، موج مى زند و هر کس مرورى در آنها بکند این موضوع را به خوبى لمس مى کند. همین انگیزه بود که قیام توابین را در ارزیابى ظاهرى به صورت یک قیام انتحار آمیز جلوه گر ساخته بود.

توابین فقط در صدد گرفتن انتقام و جبران لغزش و گناه خود بودند و جز این هیچ هدف دیگرى نداشتند. این عده نه طالب فتح و پیروزى بودند و نه خواهان حکومت و غنیمت، بلکه یگانه هدفشان انتقام بود. آنان وقتى خانه هاى خود را ترک مى گفتند اطمینان داشتند که دیگر به خانه هاى خود باز نخواهند گشت. آنان تشنه مرگ در راه هدف خود بودند، به طورى که دشمن به آنها امان داد ولى آنها از قبول امان سرباز زدند! زیرا آن را دامى براى شکست قیام مى دانستند.

منبع: سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(علیه السلام)، قم، 1390 ه.ش، ص 223.