پرسش :

علایم ویروس کرونای دلتا چیست؟ تأثیر واکسن‌های کرونا بر این ویروس کرونای هندی چقدر است؟


پاسخ :
سویه هندی کرونا موسوم به (دلتا) پس از درنوردیدن ۸۰ کشور اکنون به ایران رسیده و درحال مغلوب کردن شهرهای کشور است. از همین رو ستاد ملی مقابله با کرونا و مقامات بهداشتی هشدار داده اند که این نوع از کرونا، قدرت سرایت بیشتری نسبت به نوع انگلیسی و نوع ووهان دارد، پس باید کاملا هوشیار درباره مقابله با ویروس منحوس عمل کرد.

اوایل اردیبهشت ماه بود که وزارت بهداشت از ورود سویه هندی کرونا به کشور هشداد داد. حالا پس از گذشت دوماه به نظر می‌رسد که این سویه ویروس کرونا درحال تبدیل شدن به ویروس غالب در کشور است. به همین خاطر متخصصان علائم و عوامل پیشگیری از این بیماری را ذکر کرده اند تا افراد پیش از رخ دادن اتفاقی ناگوار از پیشرفت سویه هندی جلوگیری کنند.

البته تمامی این جهش در اکثر ویروس‌ها دیده می‌شود و چندان علائم و تغییر متفاوتی در جهش‌ها دیده نمی‌شود. بااین حال برخی از گونه‌های جهش یافته ممکن است با سرعت بیشتری انتقال یابند و یا حتی عوارض حادتری ایجاد کنند. برخی نیز از سد ایمنی واکسن‌ها می‌گذرند که باید بررسی کرد که آیا واکسن‌های ساخته شده می‌توانند روی کرونای دلتا اثر گذار باشند؟
 

کرونای دلتا چیست؟

سویه هندی کرونا با نام علمی B.۱.۶۱۷.۲ نخستین بار در هند شناسایی شد. این نوع ویروس جهشی در پروتئین شاخکی پیدا کرده و با نام کِی-۴۱۷-اِن موسوم است.

وزارت بهداشت هند در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «جهش کِی-۴۱۷-اِن توجه را جلب کرده، چون در سویه بتا (بی-یک-۳۵۱) هم وجود داشت و گزارش شده قابلیت فرار از سیستم ایمنی را دارد.»
 

علایم سویه هندی کرونا

براساس نظریه برخی کارشناسان حوزه سلامت،  تب در این بیماری معمول بوده و مقدار تکثیر کرونای دلتا در بدن فرد مبتلا بسیار بالاتر از چیزی است که در شروع این همه گیری مشاهده شد. درواقع فرد مبتلا پس از ۳ یا ۴ روز به شدت مریض می‌شود.

سرفه، سردرد، گلودرد، آبریزش بینی، تنگی نفس، سردرد، خستگی، از دست دادن حس بویایی یا چشایی از جمله علائمی است که تاکنون گزارش شده است.

پزشکان معتقدند هنگامی که جوان‌تر‌ها به این بیماری دچار می‌شوند ممکن است احساس سرماخوردگی داشته باشند، درحالی که عامل انتقال به افراد در خطر ابتلای شدید هستند.  

عاطفه عابدینی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، می‌گوید در نوع ووهان ویروس کرونا، آبریزش بینی از علایم ابتلا محسوب نمی‌شد و اغلب با گلودرد و درگیری دستگاه تنفسی فوقانی مواجه بودیم، اما در گونه دلتا، آبریزش بینی شیوع دارد.

به گفته عابدینی، در کشور هند داده‌هایی ارایه شد که نشان از افزایش میکروترومبوز‌ها (لخته‌های خونی کوچک) در جریان ابتلا به واریانت دلتا نسبت به کرونای ووهان داشت، اما به علت نبود مستندات کافی از میزان این عارضه در نوع چینی، این مطالعات قابل تاکید نیست.

فوق تخصص بیماری‌های ریه اضافه کرد: «شیوع قارچ سیاه یا ساده که پس از گسترش گونه دلتا در هند گزارش شد، در زمان همه گیری کرونا ویروس ووهان در کشور وجود داشت، بنابراین عارضه جدیدی نیست و به نظر نمی‌رسد با شیوع کرونای هندی، این مشکل نیز شایع شود.»

همچنین مهدیس برج‌خانی، محقق در حوزه ایمنی شناسی، در خصوص علائم بیماری نوع دلتا گفته است: «طبق گزارشاتی که از این نوع بیماری دریافت شده علائم این بیماری نسبت به گذشته کمی شدیدتر است و هنوز گزارشات کافی مبنی بر شدیدتر بودن علائم وجود ندارد. برای شدیدتر بودن علائم احتیاج به مطالعات بیشتری از سوی پزشکان و محققان است و می‌توان ادعا کرد که نوع دلتا هنوز اثبات شده نیست.»
 

سرایت‌پذیری کرونای دلتا

کارشناسان به این باور رسیده اند که قدرت سرایت‌پذیری کرونای دلتا ۴۰درصد بیشتر از کرونای آلفا است. براساس بررسی سازمان بهداشت عمومی بریتانیا که روی بیش از ۳۸هزار نفر مبتلا به کوید۱۹ انجام شده بود، مشخص شد که کرونای دلتا، ۶۱،۲درصد بیشتر از کرونای آلفا خطر بستری شدن افراد در بیمارستان را بالا می‌برد.

عاطفه عابدینی، فوق تخصص بیماری‌های ریه در این باره می‌گوید: «مستندات اخیر نشان می‌دهد این نوع از کرونا ویروس‌ها قدرت سرایت پذیری بیشتری نسبت به گونه انگلیسی دارد و نرخ بستری بیماران را نیز افزایش می‌دهد، اما گزارشی از تفاوت در میزان مرگ و میر ناشی از گونه دلتا نسبت به واریانت‌های پیشین در دست نیست.»

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: «گزارش‌ها از موارد مرگ و میر ناشی از گونه دلتا در کشور‌های دیگر نشان می‌دهد، افرادی که واکسینه نشده اند یا واکسیناسیون آن‌ها کامل نشده است، در معرض خطر قرار دارند. در برخی کشور‌ها این گونه به عنوان ویروس قالب در حال گسترش است و حتی در کشور آمریکا باوجود پوشش ۵۰ درصدی واکسیناسیون، شیوع ۲۰ تا ۵۰ درصدی کرونای هندی گزارش شده و در حال افزایش است.»
 

تاثیر واکسن‌های کوید۱۹ بر کرونای دلتا

برخی شواهد نشانگر این است که برخی از واکسن‌های کوید۱۹ توانایی شکست دادن کرونای دلتا را دارند. سازمان بهداشت عمومی بریتانیا (PHE) اعلام کرده است که دو دوز واکسن‌های فایزر یا آسترازنکا در برابر نوع دلتای ویروس کرونا بسیار موثر هستند.
 
مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی کشوری کرونا در این خصوص گفته است: «اثربخشی واکسیناسیون به نوع واکسن بستگی دارد، طبق آخرین مطالعات اعلام شده، واکسن فایزر تنها ۹۲ درصد می‌تواند در برابر گونه هندی محافظت ایجاد کند.»

مهدیس برج خانی نیز در خصوص تاثیر یا عدم تاثیر واکسن بر نوع دلتای کرونا ویروس گفته که واکسن بر تمامی جهش‌های ویروس کرونا تاثیر دارد و تاکنون اطلاعاتی در خصوص عدم تاثیر واکسن بر نوع دلتا بدست نیامده است. در مجموع ثابت شده است که واکسن بر روی انواع جهش‌ها حتی نوع دلتا موثر است چرا که قطعه‌ای که برای واکسن انتخاب می‌شود معمولا اپیتوپ‌های زیادی را در بر می‌گیرد و صرفا یک نوع آنتی بادی تولید نمی‌شود.

این کارشناس ارشد بیوتکنولوژی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری می‌گوید: «اپیتوپ‌ها در واقع مولکول‌هایی هستند که سیستم ایمنی بدن را برای پاسخ دادن تحریک می‌کنند و در یک واکسن انواع اپیتوپ‌ها استفاده شده و بدیهی است که بر روی نوع دلتا نیز اثربخش است، گرچه این احتمال وجود خواهد داشت که در نوع واکسنی که تزریق می‌شود، میزان اثربخشی متفاوت باشد، اما در مجموع، واکسن بر روی انواع ویروس جهش یافته اثرگذار است چرا که تزریق واکسن عامل مهمی در کاهش مرگ‌ومیر‌های ناشی از ابتلا به ویروس کروناست.»
 

راهکار پیشگیری از کرونای دلتا

مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی کشوری کرونا معتقد است راه‌های پیشگیری از کرونا و تمام گونه‌های جهش یافته یکسان است و هیچ تفاوتی بین راه‌های پیشگیری کرونای آفریقایی و هندی با بریتانیایی و چینی وجود ندارد.

این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید که شستشوی مکرر دست، فاصله گذاری اجتماعی، پرهیز از شرکت در تجمعات، پرهیز از سفر‌های بیرون شهری و درون شهری غیر ضروری و استفاده از ماسک از خانه تا خانه؛ اصول ظاهرا تکراری و ساده، اما مهمی هستند که اگر رعایت شوند، مانع ابتلای افراد به سرسخت‌ترین واریانت‌ها خواهند شد و در مقابل، اگر این نکات رعایت نشوند به ساده‌ترین سوش‌ها هم مبتلا خواهیم شد و واکسیناسیون مهمترین راه برای ایمنی در برابر جهش‌های کروناست و بهترین واکسن، در دسترس‌ترین واکسن است.

منبع: فرارو