پرسش :

شخصی یک طبقه از خانه­ ی دوطبقه ای را که ملک دوبرادر است، اجاره‌کرده و همین مستأجر نیز از یکی از برادرها طلبکار است و آن دوبرادر، دوسال است که با وجود مطالبه ­ی شدید طلبکار (مستأجر) از پرداخت بدهی خودداری می کنند؛ به‌طوری که شرعاً باعث ثبوت حق تقاص[1] برای طلبکار می شود و قیمت خانه هم بیش از مبلغ طلب اوست؛ اگر در این صورت او برای تقاص به مقدار طلب خود از آن خانه تصاحب کند و با آنان در آن خانه شریک شود؛ آیا در مقدار باقی‌مانده حق شفعه دارد؟


پاسخ :
در فرض مورد سؤال، موضوعِ حق شفعه، محقّق نیست؛ زیرا حق شفعه برای شریکی است که شریک او سهم خود را به شخص سومی بفروشد و شراکت هم قبل از بیع باشد، نه برای کسی که با خرید سهم یکی از دو شریک و یا تصاحب آن بر اثر تقاص، با دیگری شریک شود؛ به­ علاوه، حق شفعه در صورتی در فروش سهم یکی از دو شریک ثابت می شود که فقط دو نفر در آن ملک شریک باشند نه بیشتر.

پی نوشت:
[1]. تصاحب مال دیگری را در ازای مال خود بدون اذن وی «تَقاص» گویند.

​​​​​​​منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری (دام ظله)