پرسش :

ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره منافقون چیست؟


پاسخ :
نام: تنها نام این سوره «منافقون» است که این نام از آیه اول این سوره گرفته شده است.

شمارگان: دارای 11 آیه و 180 کلمه و 776 حرف است.

نزول: سوره منافقون، که در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل شد، صد و چهارمین سوره ای است که بر پیامبر صلی الله علیه و آله فرود آمده، و بعد از سوره حج و قبل از سوره مجادله نازل شده است.

فضایل: درمورد این سوره ازپیامبر صلی الله علیه و آله حکایت شده که «هرکس سوره منافقون رابخواند از هر گونه نفاق پاک می شود»(1)

البته روشن است که این سوره را بخواند و در راستای محتوای آن حرکت مثبت بنمایند.

ویژگی: این سوره بیشترین تأکید را بر خطر منافقان دارد.

اهداف: هدف های مهم سوره منافقون عبارتند از:
1. مرزبندی بین مؤمنان و منافقان.
2. هشدار در مورد غفلت از خدا.

مطالب: مهمترین مطالبی که در این سوره وجود دارد عبارتند از:
الف) اخلاق:
1. تذکر در مورد یاد خدا و غافل نشدن از او. (آیه 9)
2. بیان اخلاق ناپسند منافقان در دروغ پردازی و توطئه گری. (آیه 1)
3. تشویق به انفاق در راه خدا و بهره گیری از اموال پیش از رسیدن مرگ و حسرت. (آیه 10)
 
ب) مطالب فرعی:
1. برحذر داشتن مؤمنان از توطئه های منافقان. (آیات 7-8)
2. هشدار به مؤمنان که نعمت ها، آنان را از یاد خدا غافل نکند. (آیه 9)
3. بیان صفات منافقان. (آیات 1-8)
4. بیان حتمی بودن مرگ و عدم تأخیر آن. (آیه 11)
5. بیان اینکه عزّت تنها از آن خدا و رسول است. (آیه 8)

پی‌نوشت‌:
(1) مجمع البیان، ذیل آغاز سوره منافقون.

منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش.