پرسش :

منظور از «بنیان مرصوص» در قرآن کریم چیست؟

پاسخ :
در آیه 4 سوره صف، سخن از وحدت صفوف مسلمین است. این آیه مى فرماید: (خداوند کسانى را دوست مى دارد، که در راه او پیکار مى کنند، همچون سدّى فولادین و بنایى محکم و یکپارچه)؛ «اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقاتِلُونَ فِى سَبِیلِهِ صَفّاً کَاَنَّهُمْ بُنْیانٌ مَرْصُوصٌ».

بنیان به معنى هرگونه بنا است، و مرصوص از ماده رصاص به معنى سرب است، در گذشته، گاهى براى محکم شدن بنا و یکپارچگى دیوارها، سرب را آب کرده، و در لابلاى قطعات سنگ و مانند آن مى ریختند تا تمام فاصله ها را پر کند و مصالح بنا را به هم پیوند دهد، لذا به هر بناى محکمى مرصوص مى گفتند که اشاره به استحکام و یکپارچگى آن بود. درست است که آیه درباره پیکار نظامى و جهاد فى سبیل اللّه است، ولى روشن است که این معنى در سایر مجاهدت هاى اجتماعى، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، جارى است. زیرا در این عرصه ها یکپارچگى، اتحاد و انسجام دل ها لازم است.

منبع: اخلاق در قرآن‏، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: جمعى از فضلاء، مدرسة الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم‏، 1377 ش،‏ چاپ اول‏، ج 3، ص 449.