پرسش :

چگونه ممکن است انسانی مانند امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) عمر چند ساله و یا چند هزار ساله داشته باشد؟


پاسخ :
در پاسخ می‌توان گفت عمر مثل حرکت است. حرکت هم روند تند و هم روند کند دارد. حرکت کند مثل حرکت رشد موی بدن، که در یک ماه حدود یک سانتی‌متر حرکت می‌کند. ممکن است حرکت نکند، مثل موی مژه و ابرو که ده‌ها سال بدون حرکت و در واقع بدون رشد باقی می‌ماند. گاهی نیز حرکت به قدری تند است که نمی‌توان آن را اندازه‌گیری کرد و یا مثل حرکت نور بسیار سریع است، وی می‌دانیم که هیچ دلیل علمی و عقلی برای محدود کردن حرکت وجود ندارد.

در بعضی از منابع، کتاب‌های تاریخی و حتی آیات و روایات از عمرهای طولانی خبر می‌دهند. قرآن می‌فرماید: «حضرت نوح (علیه‌ السلام) 950 سال به تبلیغ مشغول بود.»(1)

در آیه‌ی 259، سوره‌ی بقره نیز آمده است که یکی از اولیای خدا، معروف به حضرت عزیر، در حالی که سوار الاغی بود، از روستای ویرانه‌ای، عبور می‌کرد. از خدا پرسید که چگونه صاحبان این خانه‌ها که سال‌هاست مرده‌اند، دوباره زنده خواهند شد: «قَالَ أَنَّى یحْیی هذِهِ اللهُ بَعْدَ مَوْتِهَا؟!»

خداوند متعال برای آن که مسأله را به صورت تجربی برای او روشن کند، او را صد سال می میراند: «فَأَمَاتَهُ اللهُ مِائَةَ عَامٍ» سپس او را زنده کرد: «ثم بعثه» و از او پرسید: «چه مدت است که در این جا هستی؟»: «قال کم لبثت؟»، گفت: «روزی یا بخشی از روزی»: «قَالَ لَبِثْتُ یوْماً أَوْ بَعْضَ یوْمٍ.»

خداوند متعال فرمود: «نه؛ تو صد سال است که مرده‌ای»: «قَالَ بَلْ لَبِثْتَ مِائَةَ عَامٍ» اکنون به الاغت نگاه کن که چگونه استخوان‌های او را سر پا می‌کنیم و نیز به غذا و نوشیدنی خود بنگر که هیچ تغییر نکرده است!»

غذا اگر در جایی مثل یخچال و سردخانه نباشد، پس از یک هفته تغییر می‌کند. صد سال چند هفته است؟ وقتی یک سال 52 هفته است، پس صد سال 5200 هفته می‌شود؛ بنابراین، خداوند متعال غذای این بنده را 5200 برابر عمر طبیعی سالم نگه داشت، در حالی که عمر امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) از آغاز تولد تاکنون، حتی بیش از بیست برابر عمر طبیعی نبوده است. خداوند متعال با این آیه قدرت خود را نشان می‌دهد که ما می‌توانیم صدها و هزارها برابر عمر طبیعی چیزی را نگه داریم. این معجزه می‌تواند درباره‌ی عمر امام (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) هم اتفاق بیفتد.

همچنین از این آیه اهمیت علم تجربی فهمیده می‌شود؛ بر این اساس که علم تجربی به قدری ارزش دارد که یک پیامبر، باید صد سال بمیرد تا چیزی را با حس درک کند. همچنین از این آیه استفاده می‌شود که زنده شدن مرده مخصوص قیامت نیست؛ بلکه در همین دنیا نمونه‌هایی از زنده شدن بعضی مردگان وجود دارد که به اصطلاح آن را «رجعت» می‌گویند. مردگانی که با معجزه حضرت عیسی (علیه‌ السلام) زنده شدند، از این نمونه‌اند و نیز مرده‌ای که در آیه مورد بحث به آن اشاره شد.

همچنین از این آیه استفاده می‌شود که اگر ریشه سؤال عناد و لجاجت نباشد، می‌تواند گامی به سمت رشد و تکامل انسان باشد.
 

از نمونه‌های دیگر قرآنی

طولانی بودن عمر انسان در داستان حضرت یونس در سوره صافات آیات 139 تا 144 است. در مضمون این آیات می‌خوانیم که همانا یونس از فرستادگان است. آن گاه که از قوم خود فرار کرد و به سوی کشتی پر از بار و مسافر شتافت. ناگهان کشتی به خطر افتاد و قرار بر این شد که بر اساس قرعه، افرادی به دریا افکنده شوند. پس، یونس با مسافران کشتی قرعه انداخت و از بازندگان شد و او را به دریا افکندند و در این حال ماهی بزرگی او را بلعید. او خود را سرزنش کرد و در شکم ماهی به تسبیح خداوند پرداخت و اگر از تسبیح گویان نبود، تا روز قیامت در شکم ماهی می‌ماند (لَلَبِثَ فِی بَطْنِهِ إِلَى یوْمِ یبْعَثُونَ‌). از این آیه معلوم می‌شود که زنده ماندن تا روز قیامت امکان دارد.

همچنین درباره‌ی عمر طولانی می‌توان به این نمونه‌ی قرآنی اشاره کرد که ابلیس از خداوند متعال خواست تا روز قیامت به او مهلت بدهد: (قَالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِی إِلَى یوْمِ یبْعَثُونَ‌)(2) خداوند متعال او را تا زمان بسیار طولانی عمر داد: (قَالَ فَإِنَّکَ مِنَ الْمُنْظَرِینَ‌ إِلَى یوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ).(3)
 
پی‌نوشت‌ها:
1. سوره عنکبوت (29)، آیه 14
2. سوره ص (38)، آیه 79
3. همان، آیات 80 و 81
 
منبع‌: جهت نما (چهل پرسش و پاسخ مهدوی)، محسن قرائتی، ناشر: انتشارات بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (علیه‌ السلام)، چاپ دوم، تابستان 1393.