پرسش :

رابطه شب قدر و حضرت مهدی (علیه السلام) چیست؟ چرا هنگامی که نام امام زمان (علیه السلام) برده می‌شود، قیام می‌کنیم؟


پاسخ :

رابطه شب قدر و حضرت مهدی (علیه السلام)

برای اثبات وجود امام زمان، می‌توان از سوره قدر استفاده کرد. شب قدر در هر سال وجود دارد و هر سال در آن شب، فرشتگان همراه با «روح» که فرشته‌ی برتری است، به زمین نازل می‌شوند. در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نزول آنان بر شخص رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بود.

بعد از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) باید شخصی حضور داشته باشد که لایق نزول فرشتگان بر او باشد. آن شخص امام معصوم است و در زمان ما حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) می‌باشد. امام عصر (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) در مقامی است که شب قدر که از هزار ماه بهتر است، روح و فرشتگان الهی بر او نازل می‌شود و به این ترتیب میان زمینیان و آسمانیان ارتباط برقرار می‌شود.

با توجه به این مطلب، امام صادق (علیه السلام) از آیه «اِنّا اَنزلنَا» رهبری امام زمان را ثابت می‌کند(1) و می‌فرماید: آیا هر سال شب قدر نداریم؟ هر سال یک شب قدر داریم. بعد قرآن می‌فرماید: در شب قدر (تَنَزَّلُ المَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ»(2) ملائکه و فرشته‌های خدا از آسمان به زمین می‌آیند. امام می‌گوید: فرشتگان در زمان رسول ‌الله بر پیامبر نازل می‌شدند؛ چون قرآن می‌گوید: (نَزَّلَهُ عَلی قَلبِک)(3) وقتی پیامبر زنده بود، در شب قدر ملائکه بر قلب وی نازل می‌شدند؛ الآن هم باید شخصی چون پیامبر حضور داشته باشد که شب قدر فرشتگان بر او نازل بشوند.

این آیه جز بر وجود حضرت مهدی قابل تطبیق نیست و ائمه ما از آیه «تَنزَّلُ المَلائِکَةُ» برای اثبات وجود مبارک حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) استفاده کرده‌اند.(4)
 

علت قیام کردن هنگام نام بردن از امام زمان علیه السلام

در پاسخ این بخش از سوال، ابتدا مقدمه ‌ای را یاد‌آوری کنیم و آن این است که مسأله قیام، همچون نخ تسبیح در تمام دانه‌های دین جریان دارد.

خداوند هستی (قَائِماً بِالْقِسْطِ)(5) است و به پیغمبرش دستور قیام می‌ دهد: (قُمْ فَأَنْذِرْ)(6)

به مردم نیز سفارش قیام می ‌کند: (کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ).(7)

نزول کتاب‌ های آسمانی برای قیام مردم است: (وَ أَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ)(8)

نام رستاخیز نیز قیامت است؛ در نماز هم مسأله‌ی قیام مطرح شده است: «اَقیموُا الصلَّوة» در حج نیز قیام مورد توجه است: (قِیاماً لِلنَّاسِ)؛(9) نام امام دوازدهم نیز قائم است. بر این اساس، تعبیر قیام در تمام بدنه‌ی دین پاسخ کسانی است که دین را عامل رکود می ‌دانند، نه حرکت.

اما پاسخ اینکه: در روایتی از امام رضا (علیه السلام) نقل شده است که وقتی نام مخصوص حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) آورده شد، امام رضا (علیه السلام) به احترام آن نام قیام فرمود، با این که هنوز امام زمان (علیه السلام) متولد نشده بود. شاید قیام ما علاوه بر احترام، نشانه نوعی آماده باش برای ظهور آن حضرت باشد.
 
پی‌نوشت‌ها:
1. سوره قدر (97)، آیه 4
2. کافی، ج 1، ص 249
3. سوره بقره (2)، آیه 97
4. کلینی، کافی، ج 1، ص 249
5. سوره آل عمران (3)، آیه 18
6. سوره مدثر (74)، آیه 2
7. سوره نساء (4)، آیه 135
8. سوره حدید (57)، آیه 25
9. سوره مائده (5)، آیه 97
 
منبع‌: جهت نما (چهل پرسش و پاسخ مهدوی)، محسن قرائتی، ناشر: انتشارات بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (علیه‌ السلام)، چاپ دوم، تابستان 1393.