پرسش :

راه كشف و شهود چيست؟ راه پي‌بردن به اسرار مردم چيست؟


شرح پرسش :
پاسخ :
راه كشف و شهود را قرآن كريم اين‌گونه مشخص كرد: ”كلاّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ اليَقينِ‎ ‎لَتَرَوُنَّ الجَحيم“.(١) شما اگر معارف دين را با برهان و يقين بدانيد و به آن عمل كنيد، هم ‏اكنون كه در دنيا هستيد جهنم را مي‌بينيد؛ بعد از مرگ كافران هم جهنم را مي‌بينند و ‏مي‌گويند: ”ربّنا اَبْصَرْنا وَسَمِعْنا“(٢).‏
افرادي مثل حارثة بن مالك كه مرحوم كليني در اصول كافي قصه آن را نقل مي‌كند ‏در محضر رسول اكرم(صلي الله عليه و آله و سلم) مي‌گفتند: گويا با ما عرش و بهشت و ‏دوزخ و اهلشان را مي‌بينيم. اگر ما واقعاً به آنچه كه از حلال و حرام مي‌دانيم عمل كنيم ‏و چشم و گوش و دست و پا و غيره را تطهير كنيم و علم همراه با عمل صالح داشته ‏باشيم به اينجا مي‌رسيم. خلاصه راه كشف و شهود، بندگي خداست.‏
پي‌بردن به اسرار مردم كار خوبي نيست، و آنهايي هم كه به اين مرحله رسيده‌اند ‏مرتب از ذات اقدس اله مسئلت دارند كه اسرار مردم را بر آنها بپوشاند‎.‎
‏( آیةالله جوادی آملی )
‏(١) سوره‎ ‎تكاثر، آيات ٥ ـ ٦.‏
‏(٢) سوره‎ ‎سجده، آيه‎ ١٢.‎