پرسش :

«ولايت مطلقه» به چه معناست؟‎ ‎


شرح پرسش :
پاسخ :
«ولايت» يعني والي بودن، مدير بودن، و مجري بودن؛ و اگر گفته مي‌شود كه فقيه، ولايت دارد؛ يعني از ‏سوي شارع مقدّس، تبيين قوانين الهي و اجراي احكام دين و مديريت جامعه اسلامي در عصر غيبت، بر عهده ‏فقيه جامع الشرايط نهاده شده است و اين ولايت، همان‌گونه كه مكرراً گفته شد، با ولايت بر محجورين كه در ‏كتاب حجر (از كتابهاي رايج فقه) آمده، تفاوت اساسي دارد و لذا در ولايت فقيه، كسي نبايد توهّم محجوريّت ‏مردم را در ذهن داشته باشد؛ مديريت، در هيچ جاي دنيا، مستلزم محجوريت مردم نيست و در مديريتِ فقيه ‏نيز چنين است.‏‎ ‎مطلق بودن ولايت؛ يعني اينكه فقيه، اولا ً ملتزم است همه احكام اسلام را تبيين نمايد؛ و ثانياً همه آنها را ‏اجرا كند؛ زيرا هيچ حكمي از احكام الهي در عصر غيبت، قابل تعطيل شدن نيست و ثالثاً براي تزاحم احكام، ‏چاره‌اي بيانديشد؛ يعني در هنگام اجراي احكام، اگر دو حكم خداوند، با يكديگر تزاحم داشته باشند ـ به ‏گونه‌اي كه انجام يكي، سبب ترك ديگري مي‌شود و اين دو حكم را در يك زمان نمي‌توان با هم اجرا كرد ـ فقيه ‏جامع الشرايط و رهبر جامعه اسلامي، حُكمِ «اهمّ» را اجرا مي‌كند و براي امكان اجراي آن حكم اهمّ، حُكم ‏‏«مهم» را به صورت موقّت، تعطيل مي‌كند(1).‏‎ ‎برخي «ولايت مطلقه» را «آزادي مطلق فقيه» و خودمحوري او در قانون و عمل توهّم كرده‌اند و لذا آن را نوعي ‏ديكتاتوري دانسته‌اند كه از بيان فوق، بطلان اين تصور روشن مي‌شود.‏‎ ‎‏

‏(1) تعريف «ولايت مطلقه»، به تفصيل در فصل پنجم كتاب ولايت فقيه، ص 248 آمده است.‏

‏‏مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولايت فقيه ، ص 463، 464)‏