پرسش :

امام زمان (عج) می‌تواند الآن تشكيل خانواده بدهد يا خير؟


پاسخ :
شرح پرسش:
امام زمان (عج) می‌تواند الآن تشكيل خانواده بدهد يا خير و اگر در جمع خانواده خود حضور داشته باشد، لازمه آن پذيرفتن عهد حكومت ظالمان نيست؟

پاسخ:
برداشت ما از اين سؤال اين است كه اگر امام زمان (عج) تشكيل خانواده داده باشند، چون كه ازدواج به شناخته شدن حضرت می‌انجامد، از اين رو ایشان از زندگی غايبانه خارج خواهد شد و خروج حضرت از غيبت باعث می‌شود تمام عواقبی كه در روايات به عنوان عوامل پنهان زيستی امام مهدی (عج) ذكر شده دامنگير ايشان شود كه يكي از آن‌ها بر گردن گرفتن بيعت ظالمان است.

پيش از پرداختن به پاسخ سؤال فوق توجه به اين نكته لازم است كه در مورد مسأله ازدواج امام زمان (عج) ديدگاه‌های مختلفي وجود دارد اما به نظر می‌رسد در اين باره نمی‌توان به نظر قاطعانه‌ای دست يافت يعنی نه می‌توان ازدواج آن حضرت را قطعي تلقي كرد و نه عدم ازدواج را تصور کرد. حال سؤال اين است كه اگر امام مهدی (عج) ازدواج كرده باشند آيا ازدواج به گردن گرفتن بيعت ظالمان منجر خواهد شد؟
به نظر می‌رسد پاسخ سؤال فوق منفی است و ازدواج امام مهدی (عج) به شناسايی حضرت منجر نخواهد شد بر اين مطلب دلايل مختلفی می‌توان اقامه كرد:

1. در روايات متعددی به اين نكته اشاره شده است كه گروهی از افراد مؤمن و پرهيزکار كه از نظر مراتب معنوی رتبه‌های بلندی دارند در دوران غيبت امام زمان (عج) را همراهي می‌كنند. امام باقر (ع) در اين باره فرموده اند: «و ما بثلاثين من وحشة[1]؛ امام مهد(عج) با وجود سی نفر تنها و بي مونس نخواهد بود.»
بر اين اساس اگر ارتباط و همراهی اين گروه با آن حضرت به شناسايی ايشان در ميان مردم منجر نمی‌شود ـ كه نمی‌شود ـ پس اين امكان هم وجود دارد كه حضرت همسر داشته باشند و در عين حال به زندگی غايبانه ايشان هم لطمه‌ای وارد نشود به تعبير ديگر همسر امام زمان نيز از نظر مراتب معنوی حائز رتبه‌های بالايی باشند و امر حضرت را مخفی نگاه دارند.

2. اين امكان نيز وجود دارد كه امام مهدي (عج) از ميان بانوان معمولی، همسر انتخاب نمايند بدون اين كه هويت واقعي خود را آشكار نمايند. به تعبير ديگر ما بر اين باوريم كه غيبت امام مهد(عج) غيبت شخص نيست، غيبت شخصيت است يعنی اين گونه نيست كه به شكل معجزه گونه بدن حضرت به چشم‌ها ديده نشود بلكه آن حضرت در ميان انسان‌ها زندگی می‌كنند، ديده می‌شوند و می‌بينند اما از آنجا كه هويت ايشان بر مردم مخفي است ديده شدن آن حضرت به شناسايی شخصيت‌شان منجر نمی‌شود بنابراين اين احتمال هم احتمال معقولی است كه امام مهدی (عج) ازدواج كرده باشند بدون اين كه همسر ايشان از هويت واقعي آن حضرت مطلع باشند و از ين رو ازدواج امام زمان (عج) به شناخته شدن و در نتيجه به بر گردن گرفتن بيعت ظالمان منجر نخواهد شد.

براي مطالعه بيشتر رجوع كنيد به:
جزيره خضرا در ترازوی فقه، نوشته جعفر مرتضی عاملی.