پرسش :

اعمالى كه انسان بدون تقليد انجام داده، چه حكمى دارد؟

پاسخ :

آيات عظام امام، بهجت، خامنه‏اى، فاضل و نورى: اين اعمال، در يكى از سه صورت صحيح است:
1. شخص بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.
2. عمل او با فتواى مجتهدى كه وظيفه‏اش تقليد از او بوده، مطابق باشد.
3. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.(1)
آيات عظام تبريزى، صافى، مكارم و وحيد: عمل او در صورتى صحيح است كه بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده و يا با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.(2)
آيت الله سيستانى: در يكى از سه صورت صحيح است:
1. بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.
2. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.
3. جاهل قاصر بوده و نقص عملش به اركان و مانند آن باز نگردد.(3)
پى‏نوشت‏
(1) توضيح المسائل مراجع، م 14 فاضل، جامع المسائل، ج 1 س 28 و 33 نورى، توضيح المسائل، م 14 خامنه‏اى اجوبةالاستفتاءات، س 32 و 7.
(2) توضيح المسائل مراجع، م 14 وحيد، توضيح المسائل، م 14 تبريزى، استفتائات، س 66.
(3) توضيح المسائل، م 12.