پرسش :

باقلا چند نوع است و چه خواصی دارد؟

پاسخ :
باقلاچندين نوع است :آنچه ما مي شناسيم ، باقلاي مصري ، نبطي و هندي است .
باقلاي نبطي از همه قابض تر و مصري از همه رطوبتي تر است .
اگر باقلادير هضم و نفاخ نبود ، از لحاظ غذايي خوب از افشره جو کمتر نمي بود بلکه خوني که از باقلا پديد مي آيد از خوني که از افشره جو غليظ مي آيد پر مايه تر و قوي تر است .
بهترينش باقلاي سفيد و چاق است که کرم زده نباشد .
بدترينش باقلاي تازه و تر است و بهتر آن است که زياد در آب خيس شود و خوب بپزند و آن را همراه فلفل و نمک و شيره ي انگدان وسعتر و روغن هاي ديگر بخورند .
اما باقلاي هندي در اندازه اي ويژه تنها در داروهاي استفراغ و روان ساختن شکم بکار مي رود .
مزاج :تقريباً معتدل است و گرايش به سوي سردي و خشکي دارد .داراي رطوبتي بيش از لزوم است و بخصوص باقلاي تر بيش از خشک آن تر مزاج است .
باقلاي تربارطوبتي که دارد و با سردي که در آن هست مي تواند کشنده باشد . و آنهايي که مي پندارند سردي باقلا در درجه دوم است زياده روي کرده اند .
خاصيت :اندکي زداينده و بسيار نفاخ است . اگر خوب بپزند ولي نه همچون افشره جو باشد و در وقت پختن چندين بار آب آن را عوض کنند حالت بادزايي را از دست مي دهد .
اگر باقلا را پوست بکنند و مغزش را در ديگ بسايند و حرکت ندهند بادزايي آن کاهش مي يابد .
باقلاي در روغن جوشيده کم باد است وليکن دير هضم تر هم هست .
نپخته باقلا با پوست ، بادش بسيار است و شايد آرد آن کم بادتر باشد . باقلاي نبطي قابض است و پوستش از همه اجزايش قابض تر است و زداينده نيست .
باقلاي مصري از همه انواع باقلها قبض تر و زداينده تر است و گوشت سست ايجاد مي کند و خلط هاي غليظ مي آفريند . ولي بقراط باقلاي مصري را به خوبي تغذيه ستوده و آن را مايه بهبودي مي داند .
اگر باقلا را به دو نيم کنيم و بر جاي نزيف بگذاريم خون بند مي آيد .
اگر مرغي از باقلا تغذيه کند و کسي تخم آن مرغ را بخورد خوابهاي پريشان مي بيند .
باقلاخارش با خود مي آورد به ويژه باقلاي سبز بسيار خارش آور است .
آرايش :پوست باقلا را بر مو بگذارند نرم و نازک مي شود .
باقلا و به ويژه اگر با پوست باشد بهکلک و پيس را از صورت مي زدايد و لکه هاي سياه و نقطه ها را از بين مي برد و رنگ و روي را زيبا مي کند .
دمل و جوش :ضماد باقلا با آب انگور کهنه آماس بيضه را فرو مي نشاند .
زخم و قرحه :درعلاج قرحه ماهيچه مفيد است .
مفاصل :در مداواي ترنجيدن ماهيچه و ضماد آب پزش با پيه خوک در نقرس سودمند است .
سر :سردرد مي آورد و هر کس به سردرد مبتلا است از خوردن باقلا زيان مي بيند .
ماده اي سبز در اندرون باقلاي مصري هست که تلخ مزه است اگر آن را بکوبند و با روغن گل مخلوط کنند و در گوش دردمند بچکانند درد از بين مي رود .
چشم :باقلا را با عسل و شنبليله ضماد کنند و بر چشم بگذارند براي پژمردگي چشم و نقطه سرخ داخل چشم مفيد است .
باقلا با کندر و گل محمدي خشيکده و سفيده تخم مرغ ضماد شود داروي برآمدگي چشم است و به ويژه اگر کره چشم برآمده باشد .
اندام هاي تنفسي :براي سينه خوب است .داروي خون برآوردن و سرفه است .اگر باقلا را با عسل و آرد شنبليله مخلوط کنند آماس گلو و لوزتين را فرو مي نشاند .
ضمادش براي آماس پستان و پنير شدن شير در پستان داروي خوبي است .
اندام هاي غذا :دير هضم است ، زود سرازير مي شود و زود بيرون مي رود .علاوه بر اين سبب انسداد مي شود .باقلاي پوست نکنده را در سرکه بپزند مانع استفراغ مي شود .باقلاي هندي مؤثرترين عامل قي کردن است. اندام هاي دفعي :باقلا را با سرکه و آب بپزند اگر با پوست باشد داروي اسهال مزمن است .
در مداواي خراش روده مفيد است و به ويژه باقلاي نبطي بيشتر مؤثر است و قاوت آن هم همين کنش را دارد .قاوت چنانکه هست يا شوربا شود فرقي نمي کند .
ضماد باقلا ورم رگ هاي بيضه را فرومي نشاند و به ويژه اگر با آب انگور کهنه بپزند کمترين مقدار باقلاي هندي خورده شود اسهال مي آورد .