پرسش :

در مورد بيع فضولى كه فرموده ايد: »بايع اگر بدون اجازه مبيع را به تصرّف مشترى دهد مستحقّ تعزير است« دو نكته قابل تأمّل است: اوّل اين كه بيع ممكن است به توقّع اجازه، نه با سوء نيّت و كلاهبردارى باشد و بديهى است كه عام، دليل بر خاص نيست، همان طور كه در نكول منكر از يمين، به محض نكول حكم نمى شود; چون ممكن است به سبب اجلال ذات اقدس حق باشد. دوّم اين كه به قول اكثر فقها بيع رأساً هم باطل نيست. لطفاً در اين دو مورد توضيح بفرماييد.


شرح پرسش :
پاسخ :
جواب: تحويل دادن اموال مردم به ديگران بدون وكالت يا بيع قطعى جايز نيست، هر كس اين كار را بكند مرتكب گناه كبيره شده، هرچند به توقّع اجازه بوده باشد. و هر گناه كبيره اى تعزير دارد و بيع فضولى صورت بيع است، نه حقيقت بيع. و به تعبير ديگر، مانند جسم بى روح است، و اگر كسانى مى گويند باطل نيست يعنى قابليّت دارد كه اين جسم بى روح با اجازه، روح پيدا كند.
منبع: استفتائات حضرت آيت الله العظمي مکارم شيرازي(دامت برکاته)، ج1