پرسش :

زنى هستم كه چندين سال قبل، بنا به عللى همسرم مرا طلاق داد و حضانت تنها فرزندمان، كه دخترى خردسال بود، نيز به من سپرده شد. با تمام مشكلات اقتصادى كه جهت تأمين مخارج زندگى دخترم وجود داشت، او را بزرگ نمودم، حال كه دخترم به سنّ ازدواج رسيده است، شوهر سابقم اصرار دارد كه دختر را از من بگيرد. قابل ذكر است كه: در طول مدّتى كه از هم جدا شده ايم، هيچ گونه كمكى از جانب شوهر سابقم براى دخترش نرسيده است. چون دخترم در طول اين مدّت پدرش را اصلاً نديده است، شديداً در برابر تقاضاى پدرش ا اع مى كند، با توجّه به مطالب فوق به دوزير پاسخ فرماييد: الف( آيا شوهرم حق دارد دختر را از من بگيرد؟ ب( نفقه دخترم بر عهده كيست؟ آيا مى توانم حقوق و نفقه او را از شوهر سابقم مطالبه كنم؟

پاسخ :
جواب الف: هرگاه دختر به سنّ بلوغ رسيده، نه پدر مى تواند او را اجبار كند و نه مادر; بلكه نزد هر كدام ميل داشته باشد، مى تواند زندگى كند.
جواب ب : در صورتى كه به ميل خود نفقه او را داده ايد، نمى توانيد از پدر او چيزى بگيريد; ولى اگر پدر نفقه او را نمى داده و شما به اين قصد نفقه او را داده ايد كه از او بگيريد، حق داريد كه نفقه را مطالبه كنيد.
منبع: استفتائات حضرت آيت الله العظمي مکارم شيرازي(دامت برکاته)، ج1