پرسش :

با اينكه حافظه خوبي دارم در زمينه درس خواندن و علاقه به درس دچار مشكل شده ام و قدرت تحليل ندارم راهنمايي شما چيست؟

پاسخ :
توجه شما را به نكات زير جلب مي‏كنيم ودر ضمن متذكر مي‏شويم كه راه رسيدن به هدف از رهگذر عمل به توصيه‏هاي زير مي‏گذرد و الا به صرف مطالعه و عمل نكردن موفقيتي حاصل نخواهد شد.
برادر گرامي، ابتدا بايد علت عدم انگيزه به درس را در ذهن و برنامه درسي و زندگي خود جستجو نماييد و هر پديده ذهني و بايد عامل خارجي كه سبب بي‏رغبتي شما شده را شناسايي و در صدد حذف آن برآييد. البته ما در اينجا به چند نمونه از اين عوامل اشاره مي‏كنيم و علاج آنها را گوشزد مي‏نماييم. قابل ذكر است كه چون دو سؤال شما مرتبط به هم مي‏باشد با توجه به نكات زير پاسخ هر دو دريافت مي‏گردد.
1- گاه علت عدم رغبت به تحصيل افكار پوچي همچون بي‏فايده بودن تحصيل و يا اين كه وقت براي مطالعه زياد است و يا من توان تحصيل ندارم و يا توانم آن قدر زياد است كه نيازمند مطالعه نيست و يا حتي تلقين همين جمله شماست كه من رغبت و علاقه به درس ندارم مي‏باشد. در اين صورت بايد با اين‏گونه افكار به شدت مقابله كرد. راه مقابله با اين دسته عوامل هم پاسخگويي ذهني است و هم عملي. لذا ديگر جملاتي كه بار منفي دارد را بر زبان جاري نسازيد و اينگونه سخنان را بر زبان نياوريد و بلكه با تكرار و حتي نوشتن جملات با بار مثبت و نقطه مقابل آن به تقويت روحي و رغبت خود بپردازيد و توان روحي و انگيزش خود را بالا ببريد. بنابراين راه مقابله با انديشه و ذهنيت منفي ايجاد ذهنيت مثبت است.
2- برخي مواقع علت عدم رغبت، روش‏مند نبودن تحصيل و مطالعه است. يعني در شيوه درس خواندن و مطالعه خود، شيوه مناسب و خوبي را به خدمت نمي‏گيريد و لذا خستگي زودرس، سطحي‏خواني و درك سطحي از عوارض اين شيوه نامناسب است. با مطالعه كتاب «روش مطالعه موفقيت‏آميز، نوشته كابوك» اين مشكل رفع مي‏گردد.
3- مطالعه دروس استدلالي و عقلي مانند رياضي، فيزيك و هندسه و... را در ساعات اوليه روز و قبل از خسته شدن ذهن انجام دهيد.
4- توجه داشته باشيد كه مطالعه كردن ودرك مطلب يك عمل تدريجي است ولذا شتابزدگي و عجولانه برخورد كردن هرگز با روح و ساختار مطالعه سازگار نيست. حوصله و تكرار به همراه تمركز بر مطلب از عناصر ضروري در درك و فهم است.
5- آنگونه كه از لابلاي كلمات شما در ضمن سؤال دوم برمي‏آيد جرئت شما و اعتمادتان به توانمندي شما اندك است و راه درمان آن همانا اقدام كردن و جسورانه عمل كردن است. هر قدر توانا و با اعتماد خود را به حل مسائل مشكل سرگرم سازيد و با تفكر و تمركز به اين امر بپردازيد موفق‏تر خواهيد بود و برعكس به هر ميزان كه خود را كنار بكشيد اين ناتواني تمام وجودتان را در بر خواهد گرفت.
6- برنامه درسي از پيش تعيين شده داشته باشيد و براساس سطح توان و ميزان رغبت خويش براي تحصيل خود برنامه داشته باشيد و براساس همان برنامه نيز عمل كنيد.
7- براي موفقيت خود در هر مقطع تحصيلي و حتي در هر ماده درسي يك امتياز و تشويق در نظر بگيريد و براي موفقيت خود پيامدهاي مثبت فردي، اجتماعي، فرهنگي و... برشماريد و در نظر آوريد و با تكرار و تلقين آنها، سطح رغبت و انگيزه خود را به همراه برنامه عملي و اجراي مناسب، افزايش دهيد.
8- با مطالعه كتاب‏هاي:
دانشجوي موفق، هيكتور تيلور، ترجمه: محمد سعيدي‏مهر، انتشارات انجمن معارف اسلامي ايران
رمز موفقيت، كابوك
روش‏ها، جواد محدثي
و به كارگيري نكات فوق به مدت چند هفته اميد است تحولي در پيشرفت تحصيلي شما رخ دهد كه بعد از شنيدن گزارش شما توصيه‏هاي بعدي تقديم خواهد شد.
9- درباره مسائلي كه مي‏خواهيد توانايي تجزيه وتحليل داشته باشيد، بيشتر مطالعه كنيد و از نقطه نظرات مختلف آگاهي پيدا كنيد نقاط مشترك واختلاف آن را يادداشت كنيد و با همديگر مقايسه كنيد.
10- درباره مسائل مورد نظرتان بيانديشيد و در اوقات مناسب و پس از مطالعه درباره آنها فكر كنيد و سعي نكنيد صرفا آن را در حافظه خود نگه داريد، بلكه پس از مطالعه خوب درباره آنها تفكر و تأمل داشته باشيد و نقاط ضعف و قوت آن را بيابيد و يادداشت نماييد.
11- با افراد صاحب انديشه و اهل نظر و تجربه، بيشتر رفت و آمد كنيد واز روش به كار گرفته آنها در تجزيه و تحليل مسائل الگو و سرمشق بگيريد. مثلاً روش «حل مسأله» جان ديويي را در كتب روانشناسي تربيتي از جمله روانشناسي تربيتي دكتر علي شريعتمداري مطالعه نماييد و با آن روش به سراغ مسائل مختلف برويد.
براي آگاهي بيشتر ر.ك: تفكر منطقي، دكتر شريعتمداري.
12- مطالعه فلسفه، رياضي، هندسه در ايجاد و گسترش تفكر انتزاعي و قدرت تجزيه و تحليل مسائل به شما كمك خواهد كرد.
منبع: www.eporsesh.com