پرسش :

چه دلايلي بر وجود عبارت « و آل محمد » در پايان صلوات وجود دارد؟


شرح پرسش :
پاسخ :
هنگامي كه آيه: «إِنَّ الله و مَلائِكَته يُصلون عَلي النَبيّ يا اَيُّها الَّذين آمَنوا صَلّوا عَلَيه و سَلِّموا تَسليما» احزاب/56 نازل گرديد، ياران رسول خدا از او درخواست كردند كه چگونه بر او صلوات بفرستند او فرمود: «لاتصلوا علي الصلاة البتراء» [بر من صلوات بتراء ـ ناقص و بريده ـ نفرستيد] يادآور شدند، پس چگونه درود بفرستيم؟ فرمود بگوييد: «اللّهمّ صل علي محمد و آل محمد». (الصواعق المحرقه، فصل اول/146)
موقعيت «آل محمد» از نظر فرستادن درود به گونه‌اي است كه، برخي از مذاهب فقهي سني ضميمه كردن آل را بر پيامبر لازم دانسته است و در اين مورد امام شافعي مي‌گويد:
يا اهل بيت رسول الله حبكم
فرض من الله في القـرآن انزلـه
كفاكم في عظيـم القدر انكم
من لم يصل عليكم لا صلاة له
[اي خاندان پيامبر دوستي شما فريضه‌اي است كه خدا در قرآن فرستاده است در بزرگي مقام شما همان بس كه هر كس بر شما درود نفرستد، نماز ندارد.]
صحيح بخاري نزد اهل سنت، صحيحترين كتاب، پس از كلام الله مجيد است، نظر برادران سنت را به حديثي كه او در صحيح خود در كتاب تفسير، ذيل سوره احزاب آورده است جلب مي‌كنيم:
عبدالرحمان بن‌ ابي‌ ليلي تقل مي‌كند: كعب بن‌معجره مرا ملاقات كرد و گفت: آيا دوست داري حديثي را به عنوان هديه به تو تقديم كنم، آن حديث اين است كه روزي پيامبر گرامي نزد صحابه آمد، عرض كرديم اي رسول خدا، كيفيت كلي سلام كردن بر شما را از قرآن آموختيم، بفرماييد چگونه بر شما صلوات بفرستيم، حضرت فرمود: «اَلهُم صلّ علي مُحمّد و آل مُحمّد، كما صَلّيتَ عَلي إبراهيم اِنَّك حَميد مَجيد» (بخاري، صحيح، كتاب تفسير، جزء 6/217).
منبع: w3.hadith.net