پرسش :

مدتی به خانمم بدگمان و بدبین شده ام و شیطان دست از سرم برنمی دارد. چکار کنم؟


شرح پرسش :
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام حسین دهنوی:
یکی از کارهای جدی شیطان همین ایجاد سوءظن در دل انسان نسبت به دیگران است . بدبینی نسبت به همسر و خانواده . امام سجاد (علیه السلام) در دعای سی و دوم صحیفه سجادیه تعبیری دارند : خدایا شیطان مهار من را در سوءظن بدست گرفته است . البته جضرت مصداق این نیستند ولی می خواهند به ما یاد بدهند . این برادر عزیز باید خیلی دقت کنند . باید با شیطان مقابله کنند . باید مراقب القائات شیطان باشند . امیدوارم اوایل راه باشند و به موقع بیننده ما باشند و جلویش را بگیرند چون شیطان القائات تدریجی دارد و آرام آرام کار را به جایی می رساند که زندگی شما را تباه می کند . با آن مقابله بکنید . راه مقابله با آن هم طبق روایات دینی ما ، استعاذه است . یعنی استغفار. اعوذبالله من الشیطان الرجیم . یا استغفرالله ربی واتوب الیه . این درسی است که قرآن به ما داده است . در قرآن داریم : آدمهای با تقوا وقتی شیطان به سراغشان می آید ، ذکر می گویند . و به یاد خداوند می افتند . اگر با استعاذه توانستید مشکل را حل کنید که خیلی خوب است . اگر نمی توانید مقابله کنید ، توصیه ما این است که با همسرتان در میان بگذارید . با مهربانی و با عطوفت بگویید . بگویید : خانم ، من چند وقتی است که دچار بدبینی شده ام و شیطان به جانم افتاده است . من نسبت به شما ، روی بعضی مسائل بدبین شده ام . اگر این را نگویید و این ابهام باقی بماند ، خودش بستری برای ورود شیطان میشود . وقتی بگویید ، خانم توضیحاتی دارند . گاهی بدبینی ها بخاطر سوءتفاهم ها است . این ها فراوانی زیادی دارد . با توضیحات خانم ، سوءتفاهم ها از بین می رود . حضرت علی(علیه السلام) میفرمایند : اگر در همسرت چیزی دیدی و بدبین شدی ، با سرعت آن شبهه را از بین ببر حتی اگر خطای خانم کوچک باشد . البته توجه داشته باشید که پیش فرض نداشته باشید . متاسفانه خیلی وقت ها بدبینی در دل طرف ایجاد میشود . از همسرش توضیح می خواهد ولی در پیش خودش پیش فرض هایی دارد . یعنی پیش داوری میکند یعنی داوری کرده و توضیحی هم میخواهد ، این فایده ندارد . شما باید دل تان را پاک کنید و هرچه در ذهنتان است دور بریزید و با یک ذهن کاملا خالی و پاک و سالم توضیحی بشنوید . فرض کنید شوهر خواهر شما آمده و ادله ای برای خیانت خواهر شما ارائه میکند و می خواهد توضیح بدهد که خواهر شما که زن اواست ، خیانت کرده است . شما نسبت به خواهرتان چه ذهنیتی دارید؟ آیا پیش فرض دارید ؟ آیا پیش داوری می کنید ؟ قطعا نمی کنید و چه بسا پیش داوری مثبت هم بکنید . در دین ما راهی دارد که اصلا بدبینی پیش نیاید و آن حمل بر صحت است . ولی دراینجا آقا بدبین شده است. با خانمتان مطرح کنید و پیش فرض هم نداشته باشید . مته به خشخاش نگذارید . چون اگر استدلال پذیر نباشید ما نگران میشویم که نکند شما اختلال هذیانی داشته باشید . به خانم بگویید که یکسری از رفتارهای شما بدبینی ایجاد میکند . به من کمک کنید . در نگاه و کلام و شوخی ها با دیگران دقت کن . بعضی مواقع طرف زمینه بدبینی را ایجاد میکند و خودش هم حواسش نیست . و واقعا قصدی هم ندارد . آقایان عزیزی که این مشکل را دارید یعنی دچار بدبینی های بی دلیل میشوند ، بیشتر مواقع خودتان مشکل دارید. رفتارهای ناشایست دارند ، خلاف کاری هایی دارند ، و طرف خودشان را هم قیاس به نفس می کنند . یعنی فکر میکنند طرف هم همان کارهایی که او میکند می خواهد انجام بدهد . همان که کافر همه را به کیش خود پندارد می شود. روایت داریم: مرد بد یا شرور به هیچ کسی گمان خیر نمی برد زیرا او را مثل خودش می داند. انسان های خلاف ، اگر روح خود را جلا بدهد و دست از خلاف کاری ها بردارد ، دیدشان نسبت به همه عوض میشود . دیدشان بیشتر میشود . آقایان معمولا صحبت کردن در این رابطه برایشان سخت تر از خانم ها است زیرا خانم ها اهل کلام هستند و راحت تر حرفشان را می زنند . آقایان باید تمرین کنند و جلوی این مسائل کوچک را بگیرند تا به مسائل بزرگ تبدیل نشود . آقای پلیسی گفته اند : شغل من روی رفتار من اثر گذاشته است . بله . شغل روی رفتار انسان ها اثر می گذارد ولی باید جلوی آنرا گرفت . در بعضی از مشاغل مثل پلیس و شغل های قضایی که با مجرمان سر و کار دارند ، اینها را به منزل تسری می دهند و زمینه بدبینی برای آنها بازتراست . و همه را خائن می بینند . حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند : کسی که بدگمان میشود اعتقاد پیدا میکند که غیر خائن ، خائن است و این معتقدش میشود . پلیس کارش کشف جرم است ولی نباید در خانه درصدد عیب باشد . روایت داریم : دنبال کشف عیب دیگران نباشید . خیلی باید مراقب باشیم . کسانیکه با نوع مشکلات سر و کار دارند ، شما که پلیس هستید دچار مشکل می شوید و همه ذهنتان تیره میشود و به هیچ کس اعتماد ندارید . در خانه باید عینک کاری را بردارید . چینی ها می گویند : ذهن خود را تیره نکن تا هر چیزی را روشن ببینی . آبراهام مزلو میگوید : آدمی که چکش در دست دارد ، همه را به شکل میخ می بیند . کسانی که شغلهای خاص و ویژه دارند ، باید این چکش را کنار بگذارند . و دیدشان خوش بینی و حسن ظن باشد .
ch3.iribtv.ir