پرسش :

اگر بخواهیم برای کودکان پیش دبستانی یک وعده ی غذایی را در نظر بگیریم آیا این وعده های غذایی با بزرگسالان فرق می کند ؟ مثلاً صبحانه ، نهار و شام را باید مانند آنها بخورند یا خیر ؟ هرکدام از اینها برای خود چه منویی دارد ؟ آیا پدر و مادر برای آنها باید یک منویی را بگذارند و بگویند کدام یک از اینها را می خواهید بخورید ؟

پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر راستی:
این واقعاً سؤال بسیار مهمی است چون بعضی وقت ها والدین سردرگم می شوند و نمی دانند که چرا این بچه خوب غذا نمی خورد . خوب صبحانه است ما همگی دور هم نشسته ایم و می خواهیم غذا بخوریم ولی می بینیم که بچه به ما ملحق نمی شود و اعلام می کند که من اشتها ندارم . یا برعکس در بین روز در یک ساعتی که ما انتظار نداریم مثلاً ساعت 11 یا 30/11 ناگهان می گوید که من خیلی گرسنه هستم و به من چیزی بدهید که بخورم . یک نکته اینجا است که این ساعت های غذا خوردن چگونه باید باشد ؟ و نکته ی دیگر این است که مقدار رشد و نمو کودکان در سنین مختلف متفاوت است . ما اگر به بچه های زیر یک سال نگاه کنیم می بینیم که از موقع تولد یک کودک سه کیلویی در طول یک سال ده کیلو شده است. بعد مادر در سال دوم می بیند همین بچه ای که از زمان بدنیا آمدن در طول یک سال سه برابر شده بود ، در کل سال دوم فقط 5/2 کیلو وزن اضافه کرده است . این کاملاً طبیعی است اما چون بعضی از مادران نمی دانند که این کاملاً طبیعی است بشدت دلخور و عصبی می شوند و می گویند چرا این بچه ی ما غذا نمی خورد ؟ حتی سعی می کنند که اجباری به این بچه بیشتر غذا بدهند . اول اینکه ما باید توجه کنیم که در سنین مختلف مقدار غذایی که بچه ها نیاز دارند متفاوت است . دوم اینکه ساعت غذا خوردن بچه ها با ما یک مقدار متفاوت است. بعضی از روزها امکان دارد بچه ها فقط و فقط یک وعده غذا بخورند . استثناً اگر یک چنین روزهایی پیش آمد پدر و مادر نگران نشوند . علی الخصوص مادران گرامی که تا دو ساعت می گذرد و کودک آنها چیزی نخورده از شدت ناراحتی نمی دانند چه بکنند، در نتیجه شروع می کنند یا به تشویق کردن و یا تهدید کردن بچه ها که حتماً باید این غذا را بخورند . یک نکته هم این است که منوی غذایی چه باشد ؟ خوب بلاخره صبحانه را در یک ساعتی به دلخواه بچه به او بدهیم اما صبحانه چه چیزی باشد ؟ آیا به او حلیم بدهیم بهتر است یا اینکه چون او در حال رشد است به او کله پاچه بدهیم یا هر روز به او کره مربا بدهیم ؟ چه چیزی به او بدهیم که بهترین صبحانه باشد ؟ اگر اجازه دهید من الان در مورد صبحانه شروع کنم تا یکی یکی جلو برویم . مهم ترین بخش صبحانه دو چیزاست: یکی غلات آن است . یعنی اینکه نان یا غلات آماده ای مانند گندم و جو پرک یا ذرت پرک که به عنوان کرن فلکس هم خارجی ها به آن می گویند در صبحانه داشته باشیم . یعنی اگر بچه ای عادت کند و بگوید من نان و غلات آماده هیچکدام را نمی خواهم و من فقط یک لیوان شیر می خورم ، این صبحانه کامل نیست. دوم لبنیات است ، اگر کودک شما به هر علتی، که یکی از علل خود پدر و مادر هستند، که خودشان شیر نمی خورند و به بچه یاد ندادند که او هم شیر نمی خورد . یا اگر بچه در اثر خوردن شیر عوارض و علائم گوارشی یا پوستی نشان می دهد . یا چیزهایی مانند اسهال یا ناراحتی های گوارشی دارد و یا پوست او قرمز می شود و حالت کهیر و ناراحتی پیدا می کند حتماً با متخصص اطفال و معده مشورت کنند . گاهی اوقات ما فقط نوع شیر را عوض کنیم مشکل حل می شود. یعنی اینکه بجای شیر گاو به بچه شیر گوسفند یا شیر بز بدهیم و می بینیم که آن علائم همه از بین رفت . پس اگر بشود، بعد از غلات دومین چیزی که وجود دارد لبنیات است . این لبنیات هم در قالب شیر است و هم تکه ای پنیر و گاهاً می شود از لبنیات کره و خامه را نیز استفاده کرد. ولی اینکه هر روز یا بیشتر اوقات بچه بخواهد غذاهای پرچربی مانند کره و خامه را در صبحانه ی خود داشته باشد زیاد توصیه نمی شود . علاوه بر نان و لبنیات چیز دیگری که فوق العاده با ارزش است و بودن چند دانه از آن می تواند کمک کننده باشد گردو است . افرادی که گردو آنها را اذیت می کند حتی چند عدد پسته ، بادام و چیزهایی مانند اینها نیز مفید است. مثلاً اگر گردو است سه یا چهار عدد نصف گردو یا اگر مغزی جات دیگری است در حد شش یا هفت دانه مغز پسته و بادام کافی است و زیاده روی خوب نیست . پس اگر بچه ای تکه ی کوچکی نان با یک مقدار پنیر و تعدادی گردو خورد خوب است . حالا اگر این بچه خیلی کوچک است می توان این پسته و گردو را پودر کرد و روی پنیر او قرار داد . تکه های خیلی کوچک نان و پنیری که با پودر گردو آغشته شده است و این را آرام آرام بچه بجود و بخورد و یک فنجان هم شیر که این شیر برای بچه های زیر پنج سال لازم نیست کم چرب باشد. جز در موارد بسیار استثنا که با توصیه ی متخصص تغذیه اقدام به این کار می شود در بقیه ی موارد به طور معمول هیچ ضرورتی ندارد که حتی من خواهش می کنم اگر پدر و مادر شیر کم چرب می خورند که توصیه ی ما نیز همین است، ولی برای بچه ها لطفاً شیر معمولی بگذارید . 5/2 تا 3 یا 5/3 درصد چربی مناسب است . پس نان ، پنیر و شیر و گاهی اوقات بجای پنیر کره یا خامه و مقداری هم پودر یا خود گردو ، بادام و پسته یک صبحانه عالی است . حالا اگر گاهی اوقات و دو یا سه هفته یک بار یک کسی بجای این صبحانه نان و حلیم بخورد خیلی خوب است . برای بچه ها نیز مانند بزرگسالان خوردن چربی زیاد خوب نیست. ولی در مورد کله و پاچه شاید سه یا چهار ماه یک بار مقدار کمی به شکل آب گوشت می توان به آنها توصیه کرد ، ولی بیشتر از این خوردن آن را توصیه نمی کنیم .
www.ch3.ir