پرسش :

درباره ی بیماری ام اس و شیوه آن در ایران توضیح دهید.

پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر صحرائیان، متخصص مغز و اعصاب:
بیماری ام اس یک بیماری مزمنی است که عمدتا افراد جوان دچار آن می شوند . سن شایع بیماری بیست تا چهل سال است . خانم ها نسبت به آقایان سه تا چهار برابر بیشتر درگیر می شوند . در حقیقت بیماری ام اس یک بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی بدن قسمتی از بافت عصبی بدن را دشمن فرض می کند و به آن حمله می کند و آنرا تخریب می کند . تخریب این بافت عصبی باعث یکسری علائم در بدن میشود که بعنوان علائم بیماری ام اس شناخته میشود . برحسب اینکه این تخریب در چه ناحیه ای اتفاق بیافتد علائم متفاوت است . بعنوان مثال اگر سیستم ایمنی به راهها بینایی یا عصب بینایی حمله کند و التهاب را آنجا ایجاد کند یا در حقیقت ضربه را به آنجا بزند ، فرد متوجه می شود که تاری دید پیدا کرده است . تاری دید آنها معمولا یکطرفه است . از خواب بیدار میشود و احساس می کند از پشت یک شیشه ی مات به جهان نگاه میکند . و احساس میکند که آن دید قبلی را ندارد و یک احساس دردی در حرکت چشم پیدا می کند . این باعث نگران او میشود و باعث میشود که به چشم پزشک مراجعه کند و بعد چشم پزشک با بررسی که می کند به متخصصین مغز واعصاب ارجاع می دهد . اگر این التهاب در نخاع اتفاق بیفتد ، فرد ممکن است با علائم ضعف اندامها روبرو شود و اگر در پایین نخاع باشد ، اندامهای تحتانی را دچار ضعف می کند ، اگر قسمت های بالایی نخاع باشد ، اندامهای فوقانی و تحتانی را دچار ضعف می کند . اگر قسمت محدودی از مغز و نخاع درگیر بشود فرد ممکن است که دچار علائم حسی بشود . علائم حسی به این ترتیب که فرد احساس میکند که دچار گزگز و سوزن سوزن شدن دستها و پاها میشود و با معاینه ، پزشک چیزهای دیگری را هم پیدا میکند . ممکن است سیستم تعادل را درگیر کند ، اگر مخچه دچار التهاب بشود ، فرد با عدم تعادل مراجعه می کند . این بیماری چهره های متفاوتی در سیستم عصبی دارد برحسب اینکه کدام قسمت سیستم عصبی درگیر می شود علائم بیمار متفاوت خواهد بود . اما شایع ترین علامتی که بیماران پیدا می کنند علامت حسی و چشمی است. در مورد شیوع این بیماری در ایران ما آمار دقیقی از کل ایران نداریم ولی یک مطالعه ی سال گذشته در تهران انجام دادیم که توسط یکی از ژورنال های خارجی پذیرش پیدا کرده و درحال چاپ است و در ماه دیگر چاپ می شود . ما نشان دادیم که در تهران شیوع این بیماری 52 در صدهزار نفر است . ام اس را بر حسب شیوع بر هر صدهزار نفر تقسیم بندی می کنند . در جایی که کمتر از 5 نفر به ازای هر صدهزار نفر مبتلا هستند منطقه ای محسوب می شود که شیوع کمی دارد. منطقه ای که بین 5 تا 30 باشد ، منطقه ای با شیوع متوسط و منطقه ای که بالای 30 باشد منطقه ای با شیوع بالا میگویند. عددی که ما برای تهران بدست آورده ایم عدد 52 در هر صدهزار نفر است ، پس ام اس در تهران شیوع نسبتا بالایی را دارد . بیشترین شیوع را در کشورهای اروپایی و امریکا داریم و در اروپای شرقی کمتر داریم و کمترین را در آفریقا و خط استوا داریم . ایران در بیست سال پیش که نقشه را به اطلس ام اس تقسیم می کردند شیوع کمی داشت و در منطقه ی اطلس ام اس با شیوع کم واقع شده بود ولی با آمارهای اخیری که داریم ایران را در جغرافیای اطلس متوسط و شیوع بالا تقسیم بندی می کنند . در شهرهای مختلف کشور متفاوت است . ممکن است در یک استانی شیوع متوسط داشته باشد و در یک استانی ممکن است شیوع بالا داشته باشد. بیشترین شیوع در اسکاتلند است در هر صد هزار نفر 100 است یعنی به ازای هر هزار نفر یک نفر ممکن است مبتلا به این بیماری بشود که این شیوع بالایی است .
www.ch3.ir