پرسش :

كودكى كه ممنوع از تصرف در اموال است چگونه مى تواند امام باشد؟


شرح پرسش :
پاسخ :
برخى مى گويند: شما چگونه به امامت كودك اعتقاد داريد در حالى كه خداوند مى فرمايد:وابتلوا اليتامى حتى اذا بلغوا النكاح فان آنستم منهم رشدا فادفعوا الهيم اموالهم(1) ؛ حال اگر خداوند كسى را كه به حد بلوغ نرسيده از تصرف در اموالش منع مى كند پس چگونه ممكن است او را امام قرار دهد؛ زيرا امام ، ولى بر خلق در تمام امور دين و دنيا است و صحيح نيست كه والى و سرپرست تمام اموال از قبيل صدقه ها و خمس ها و امين بر شريعت و احكام و ... كسى باشد كه ولايت بر درهمى از اموال خود را هم ندارد.
پاسخ : اين اشكال از كسى صادر مى شود كه بصيرتى در دين ندارد زيرا آيه اى را كه مخالفان در اين باب به آن اعتماد كرده اند خاص است و شامل امام معصوم نمى شود ، به جهت آنكه خداوند با برهان عقلى و دليل نقلى امامت آنان را ثابت نموده است و اين مى رساند كه امام مخاطب آيه فوق نمى باشد و از زمره ايتام خارج است هيچ اختلافى بين امت نيست كه آيه فوق مربوط به كسانى است كه عقلشان ناقص است و هيچ ربطى به آنان كه عقلشان به عنايت الهى به حد كمال رسيده ندارد ، اگر چه كودك باشند لذا آيه شريف شامل ائمه اهل بيت عليهم السلام نمى شود. (2)
پاسخ ديگرى كه مى توان داد اين است كه : عنوان حقيقى و اصلى براى حكم به وجوب دفع مال به يتيمان رشد عقلى است نه بلوغ و اگر تعبير به بلوغ در آيه به حد نكاح ذكر شده به جهت عنوان مشير به رشد عقلانى است ، زيرا غالبا در اين هنگام است كه انسان رشيد مى شود و شاهد اين مطلب اينكه : اگر كسى از حد بلوغ بگذرد و حتى به سنين بالايى از عمر خود برسد ولى رشيد نشده باشد اموالش را به او نمى دهند از اينجا معلوم مى شود كه ملاك رشد عقلانى است كه در امام معصوم از ابتداى سنين كودكى وجود دارد.
از اينجا پاسخ پرسش هاى ديگر نيز درباره امامت كودك داده مى شود مثل اينكه طفل چگونه مى تواند امام باشد در حالى كه نمى تواند حتى امام جماعت باشد؟ طفل چگونه مى تواند امام باشد با آنكه معامله با او صحيح نيست ؟ طفل چگونه مى تواند امام باشد در حالى كه عقد او باطل است ؟ طفل چگونه مى تواند امام باشد در حالى كه گواهى او جز در موارد خاص مورد قبول نيست ؟
پی نوشتها:
1- سوره نساء ، آيه 6.((و يتيمان را بيازماييد تا هنگامى كه قابليت زناشويى پيدا كنند ، آنگاه اگر در آنان كاردانى يافتيد اموالشان را به آنان برگردانيد)).
2- رك : الفصول المختاره ، ص 149 و 150.
منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران