پرسش :

آيا امام مى تواند ولايت تكوينى داشته باشد؟

پاسخ :
ولايت تكوينى امام معصوم همچون امام زمان عليه السلام را با چند مقدمه مى توان به اثبات رساند:
الف : قرآن درباره آصف بن برخيا مى گويد:قال الذى عنده علم من الكتاب انا آتيك به قبل ان يرتد اليك طرفك فلما رءآه مستقرا عنده قال هذا من فضل ربى ...(1) ؛((كسى كه دانشى از كتاب [آسمانى ] داشت گفت : پيش از آنكه چشم بر هم زنى ، آن را نزد تو خواهم آورد. و هنگامى كه [سليمان ] آن [تخت ] را نزد خود ثابت و پابرجا ديد گفت : اين از فضل پروردگار من است .))
ب : از برخى آيات ديگر استفاده مى شود كه خداوند و گروهى ديگر كه عالم به كل كتابند بين پيامبر و مردم گواه مى باشند.
خداوند متعال مى فرمايد:قل كفى بالله شهيدا بينى و بينكم و من عنده علم الكتاب(2) ؛((بگو: كافى است كه خداوند و كسى كه علم كتاب نزد اوست ميان من و شما گواه باشند.))
ج : و نيز در قرآن آمده است كه تنها مطهرون هستند كه حقيقت معارف قرآنى را مس كرده و به آن راه مى يابند.لا يمسه الا المطهرون(3) ؛((و جز پاكان نمى توانند به آن دست يابند.))
د: قرآن كريم((مطهرون))را خود مشخص كرده و مصداق آن را اهل بيت پيامبر صلى الله عليه و آله كه شامل خود حضرت نيز هست معرفى كرده است ، آنجا كه مى فرمايد:انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا(4) ؛((همانا خدا چنين مى خواهد كه هر رجس و پليدى را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عيبى پاك و منزه گرداند.))
ه : در تشخيص مصداق اهل بيت در اين آيه بايد به روايات مراجعه كرد ، زيرا قرآن مى فرمايد:و انزلنا اليك الذكر لتبين للناس ما نزل اليهم(5)((و بر تو قرآن را فرستاديم تا بر امت آنچه فرستاده شد بيان كنى .))
و: با مراجعه به روايات فريقين از شيعه و سنى پى مى بريم كه مقصود از اهل بيت در آيه تطهير ، پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله ، على ، فاطمه ، حسن و حسين عليهم السلام مى باشند. (6)
اگر چه حصر در آيه ، اضافى است در مقابل همسران پيامبر صلى الله عليه و آله و ساير صحابه ، تا آنها از شمول آيه خارج گردند. در نتيجه آيه تطهير شامل بقيه اهل بيت عليه السلام از دوازده امام نيز مى شود.
نتيجه اينكه : اهل بيت عصمت و طهارت از ولايت تكوينى برخوردارند.
بريده بن معاويه مى گويد: از امام باقر عليه السلام درباره آيهقل كفى بالله شهيدا بينى و بينكم و من عنده علم الكتابسؤ ال كردم ؟ حضرت فرمود:ايانا عنى ، و على اولنا و افضلنا و خيرنا بعد النبى صلى الله عليه و آله(7) ؛((تنها ما را قصد كرده است و على عليه السلام اول و افضل و بهترين ما بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله است .))
پی نوشتها:
1- سوره نمل ، آيه 40.
2- سوره رعد ، آيه 43
3- سوره واقعه ، آيه 79.
4- سوره احزاب ، آيه 33.
5- سوره نحل ، آيه 44.
6- صحيح مسلم ، ج 7 ، ص 130؛ صحيح ترمذى ، ج 5 ، ص 656 ، كتاب المناقب .
7- كافى ، ج 1 ، ص 229 ، ح 6.
منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران