پرسش :

چه راه صحيحى در بررسى علايم ظهور پيشنهاد مى كنيد؟

پاسخ :
در مورد علايم ظهور سه مشكل اساسى وجود دارد كه بايد هر كدام مورد بررسى دقيق قرار گيرد:
1- اثبات علامت به دليل معتبر.
2- خارج كردن علامت از قالب غموض و ابهام .
3- كشف قواعد يقين براى اثبات يا نفى تحقق علامت در خارج .
براى اثبات صحت روايات علايم ظهور و تمييز آنها از روايات جعلى ، اعتماد بر افراد ثقه و اطمينان به صدور روايات از معصوم كافى است ، زيرا روايات علايم ظهور برخى متواتر يا مستفيض يا صحيح و معتبرند ، و برخى ديگر گر چه ضعيف السند است ولى مؤ يدات و شواهدى بر صحت در روايات ديگر دارد كه با سند صحيح وارد شده است .
راه روشن شدن علامت ظهور به دو نوع امكان پذير است :
الف : اصول علمى ، كه در مورد روايات فقهى نيز مورد استفاده واقع مى گردد.
ب : مقدمات علمى ، كه مربوط به خصوص علايم ظهور است و مهم ترين آنها: تاريخ جغرافيا ، علم حساب و جمل و اصطلاحات مربوط به علايم ظهور است .
و براى كشف اثبات يا نفى علامتى در خارج مى توان قواعدى را بيان داشت تا با اعمال آنها به حقيقت امر پى برد:
1- اوصاف آن علامت را به صورت دقيق در نظر گرفته و بر خارج تطبيق نمود.
2- با دليل ثابت شود كه آن علامت زمان سابق در خارج تحقق نيافته است .
3- احتمال تحقق آن را در زمان آينده نفى كند.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران