پرسش :

پسر 12 ساله‏ام ناخن مي‏جود، علل و راه‏هاي درمان آن چيست؟

پاسخ :
ناخن جويدن، معمول‏ترين عادت عصبي است که به سبب ايجاد آلودگي در روده و خراب شدن انگشتان دست، بايد درمان شود. اين رفتار در نوجوانان عصبي و پرخاشگر بيشتر است که به محض احساس تشويش و هر گونه فشار روحي، ناخن مي‏جوند.
مهم‏ترين عوامل ناخن جويدن براي اين سن عبارتند از:
1. اختلافات خانوادگي: نوجوان با توجه به ويژگي غرور، ممکن است در برابر درگيري پدر و مادر و مجادله‏هاي آنان، بازخوردي نداشته باشد؛ اما از درون التهاب خواهد داشت و اين التهاب به شکل ناخن جويدن، خود را نشان مي‏دهد؛ پس اختلافات را از بين ببريد (ر. ک: ص 185 ). 2. انتظار بيش از حد: توقع بيش از حد توان نوجوان به ويژه در درس، او را پيش از امتحان دچار اضطراب مي‏کند و اين اضطراب، سبب جويدن ناخن مي‏شود(ر. ک: ص 173 ). توقعتان را منطقي کنيد و در حد هوش بهر نوجوانتان از او انتظار داشته باشيد (ر. ک: ص 193). برايش روشن سازيد که او مأمور به وظيفه است و مسؤول نتيجه نيست و اگر در حد توان به وظيفه‏ي خود عمل کرده باشد، نگران چيزي نبايد باشد.
3. مشکلات مربوط به همسالان: گاهي درگيري با همسالان در مدرسه و محله و رقابت‏هاي شديد، اضطراب مي‏آورد. براي تخفيف اين اضطراب، گفت و گوي پدر با نوجوان در قالب خاطره‏هاي دوران نوجواني و القاي رقابت مثبت و عدم درگيري با همسالان مؤثر است.
چند توصيه
أ. در برابر اين رفتار، واکنش و حساسيت شديد نشان ندهيد. با توجه به نياز نوجوان به جلب توجه، چه بسا توجه شما، مشکل را بيشتر کند.
ب. براي رفع مشکل، از توبيخ، سرزنش، تهديد يا تنبيه بپرهيزيد. اين گونه برخوردها فشار روحي او را بيشتر مي‏کند و بر مشکل مي‏افزايد.
ج. زمينه‏ي فعاليت‏هاي دستي او (رايانه، نقاشي، طراحي و...) را فراهم سازيد.
د. راه‏هاي کسب آرامش (Relaxation) (ر. ک: ص 80 )را به او بياموزيد. به او بياموزيد که هنگام نياز به جويدن، دست‏هاي خود را محکم مشت کرده، تا 15 شماره بفشارد و يک باره آن‏ها را باز کند؛ لب‏ها و دندان‏ها را روي هم قرار داده، لبخند بزند و نفس عميق بکشد؛ دهان را حدود 2 سانتيمتر بگشايد؛ چند لحظه روي دست‏هايش بنشيند و فشار بدن را احساس کند؛ اگر در مدرسه يا اتاق مطالعه قرار دارد، دسته‏هاي صندلي را براي 3 دقيقه بفشارد و يک باره رها کند.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)