پرسش :

علت تبعيض قائل شدن والدين بين فرزندان چيست و آيا اين کار نادرست است؟

پاسخ :
والدين، به عللي بين فرزندان تبعيض قائل مي‏شوند که عبارتند از:
1. سن کودکان: به طور معمول، فرزند کوچک‏تر، بيشتر مورد توجه است.
2. جنس کودکان: به دختران بيشتر از پسران توجه مي‏شود.
3. فرزند اول: فرزند اول، بيشتر مورد توجه است.
4. رفتار فرزندان: پدر و مادر، فرزندان آرام‏تر را بيشتر دوست دارند و توجهشان به آنان، افزون‏تر است.
5. وضعيت والدين در کودکي: اگر مادر در کودکي مورد توجه نبوده است، اکنون به دختر خود بيشتر توجه مي‏کند يا اگر فرزند بزرگ خانواده بوده و بين او و فرزند کوچک تبعيض قائل مي‏شده‏اند، اکنون از فرزند بزرگ، جانبداري مي‏کند. اگر پدر در کودکي مورد توجه نبوده، اکنون به پسر خود توجه بيشتري دارد.
6. علل خاص و مقطعي: گاهي يکي از فرزندان توفيقي يافته و در مسأله‏اي کامياب شده است که همين مطلب، سبب توجه افزون‏تر به او مي‏شود.
تبعيض بين فرزندان درست نيست و پيامدهاي نامطلوبي دارد و اگر مي‏خواهيد به جهت امتيازات و کاميابي‏هاي يکي از فرزندان، توجه بيشتري به او داشته باشيد و او را تشويق کنيد، بکوشيد تا جايي که امکان دارد، در حضور فرزند ديگر نباشد و اگر مجبور شديد فرزندتان را در حضور برادر يا خواهرش تشويق کنيد، از ذکر نقاط مثبت برادر يا خواهر غفلت نورزيد که سبب کينه و حسادت او مي‏شود.
گاهي والدين به پيروي از روايت امام علي عليه‏السلام که فرمود: »ازجر المسيي بثواب المحسن؛(1) (1)نهج‏البلاغه، کلمات قصار، 177.@ بدکار را با خوبي کردن به نيکوکار، تنبيه کن«، در حضور فرزند بدکار خود، از فرزند خوب، تعريف و تمجيد مي‏کنند يا برايش هدايايي مي‏خرند. اين شيوه خوب است؛ اما زماني بايد از آن استفاده کرد که شيوه‏هاي ديگر (تشويق، تحريک عواطف، اظهار محبت و...)را به کار گرفته باشيد.
توجه داشته باشيد که مقصود از رفتار عادلانه با فرزندان، رفتار در ظاهر است؛ و گرنه دوست داشتن قلبي، مصداق تبعيض نيست.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)