پرسش :

چرا روان شناسان و متخصصان مسائل تربيتي، بر تشويق فرزندان تأکيد مي کنند؟


شرح پرسش :
پاسخ :
تأکيد فراوان روان شناسان بر تشويق، به جهت تأثير معجزه آساي آن است. اگر تشويق، با شرايط و به موقع انجام شود، در رفتار فرزند، دگرگوني جدي ايجاد مي کند و مسير زندگي او را تغيير مي دهد.
حتي رام کنندگان حيوانات نيز براي رام کردن آن ها از همين ابزار استفاده مي کنند.
تشويق، شيوه اي است که خداوند متعال و اولياي او از آن استفاده مي کرده اند. خداوند، بردباران را اين گونه تشويق مي کند:
اولئک عليهم صلواتٌ من ربهم و رحمةٌ(1).
ايشان همانانند که درود و رحمت خداوند شامل حالشان شده است، و به پيامبرش فرمان مي دهد که از مسلمانان صدقه بگيرد و بر آنان درود فرستد( آن ها را تشويق کند):
خذ من اموالهم صدقةً ... و صلّ عليهم(2)
از ايشان [= ابولبابه و يارانش] صدقه[ = زکات] بگير و بر آنان درود فرست.
در سيره اولياي الاهي نيز تشويق هاي جالب و فراواني ديده مي شود: رسول خدا عمامه خود را براي تشويق حضرت علي بر سر وي قرار داد(3)، و به جعفرطيار، نماز جعفرطيار را هديه کرد.(4) امام حسين(ع) به معلم فرزندش هزار درهم عطا فرمود.(5) امام رضا(ع) پيراهن خود را همراه با سي هزار درهم رضويه به دعبل شاعر بخشيد(6)، و امام کاظم(ع) تکه اي از کفن خويش را به شطيطه، پيرزن با تقواي نيشابوري هديه کرد.(7)
ويليام جيمز( William James) مي گويد:
عميق ترين انگيزه در نهاد آدمي، عطش مورد تحسين قرار گرفتن است.(8)
در طول تاريخ، بسياري از فرهيختگان و شخصيت هاي بزرگ، توفيق خود را مديون تشويق ديگران دانسته اند.( ر.ک: ج1، ص 158).
پی نوشتها:
1. بقره(2)، 157.
2. توبه(9)، 103.
3. علامه مجلسي، بحارالانوار، ج16، ص 250.
4. حر عاملي، وسائل الشيعه، ج5، ص 194.
5. محمدتقي فلسفي، کودک، ج2، ص 188.
6. شيخ عباس قمي، منتهي الامال، ذکر اصحاب امام رضا(ع).
7. همان، در معجزات امام کاظم(ع).
8. مصطفي بي آزار شيرازي، قرآن و تبليغ، ص 119.
منبع: کتاب نسیم مهر(2)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388