پرسش :

از چه راهكارهايى مى‏توانيم اعتماد به نفس فرزندمان را افزايش دهيم؟

پاسخ :
براى افزايش اعتماد به نفس فرزند خود، از راهكارهاى ذيل استفاده كنيد:
1. شكوفايى استعدادها: براى اين كار، ابتدا بايد استعدادهاى او را شناخت. برخى كودكان، هماهنگى بدنى قابل توجهى دارند و مى‏توانند به سرعت و به راحتى بدوند؛ بالا روند، و سه‏چرخه برانند. اين كودكان، زمينه رشد در رشته‏هاى ورزشى را بيشتر دارند؛ اما قادر به تنظيم صداى خود يا نقاشى نيستند و اين گونه كارها را به سختى انجام مى‏دهند.
برخى ديگر، زمينه فعاليت‏هاى علمى و فنى مانند ساختن چيزى را دارند، و عده‏اى از كودكان، در مقايسه با سنشان، توانايى تكلم بالايى را دارا هستند. گروه اول، زمينه رشد در كارهاى فنى و صنعتى را دارند و گروه دوم، مهارت‏هاى مربوط به خواندن و نوشتن را به سرعت ياد مى‏گيرند. برخى كودكان به انجام فعاليت‏هاى هنرى مثل نقاشى علاقه ويژه نشان مى‏دهند. اين گونه كودكان، اگر اندامى غير متناسب داشته باشند، انجام ورزش‏هايى مثل دوچرخه‏سوارى، شوت كردن توپ يا شنا برايشان كار سخت و ناراحت كننده‏اى است.
براى شناخت استعدادهاى فرزندتان، در رفتار او دقت، و به علاقه‏مندى‏هايش توجه كنيد. اگر علاقه‏مند است در آشپزخانه به شما كمك كند، استعداد آشپزى، و اگر به خياطى شما علاقه نشان مى‏دهد، استعداد خياطى دارد. اگر قوه تخيل قوى دارد مى‏توان رمان‏نويس خوبى شود. اگر قرآن را به خوبى تلاوت مى‏كند يا سرودى زيبا مى‏خواند مى‏تواند در همين زمينه‏ها رشد كند.
پس از شناسايى استعدادهاى فرزند، با فراهم آوردن امكانات و ثبت نام در كلاس‏هاى مناسب، آن استعدادها را شكوفا سازيد.
2. اعطاى استقلال: اعطاى استقلال به فرزند در امور شخصى از همان سال‏هاى اول تولد (غذا خوردن، لباس و كفش در آوردن، لباس و كفش پوشيدن، استحمام و...)، در خريد وسايل شخصى (البته مناسب با سن)، در رفت و آمد به مدرسه و منزل نزديكان (با فرض ايمنى كودك)، در مراقبت از خود و حضور در اردوها، عامل مهمى در خودباورى او است.
3. اعطاى مسؤوليت: مسؤوليت‏هاى گوناگون متناسب با سن كودكان و نوجوانان (خريد نيازمندى‏هاى منزل، رزرو بليت، واريز وجوه آب و برق و تلفن و گاز، آشپزى، خياطى، شستن خودرو، تعمير وسايل منزل و...) اعتماد به نفس آنان را بالا مى‏برد.
4. اعطاى حق انتخاب: به فرزندتان به ويژه اگر نوجوان است، حق انتخاب بدهيد.
انتخاب لباس، كفش، لوازم مدرسه، كلاس‏هاى فوق برنامه، خرج كردن پول توجيبى و... راهكار خوبى براى خودباورى او است.
5. تكريم شخصيت: براى گرامى‏داشت شخصيت فرزند خود، به او احترام بگذاريد. مشورت با فرزند و نظرخواهى از او در نشست‏هاى خانوادگى، گوش دادن به سخنانش، پاسخ دادن به پرسش‏هايش، پذيرش احساسات او و... نمونه‏هايى از احترام گذاشتن است.
6. تلقين به نفس: تلقين خودباورى به فرزند با جمله‏هايى چون «مى‏توانى، تو توانمندى، تو قدرت دارى، به فرزندم افتخار مى‏كنم، براى داشتن چنين فرزندى خدا را شكر مى‏كنم و...» به شدت در خودباورى او مؤثر خواهد بود؛ همان گونه كه جمله‏هاى تخريب كننده و يأس‏آور، اعتماد به نفس او را از بين مى‏برد.
افزون بر تلقين‏هاى مثبت خود، به كودكتان (بالاتر از 8 سال) بياموزيد كه خودگويى‏هايى مثبت داشته باشد؛ يعنى با جمله‏هايى چون «من مى‏توانم اين كار را انجام دهم، من وضعيت خوبى در... دارم و...» توانمندى را به خود تلقين كند.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388