پرسش :

باتوجه به اين كه كلماتی كه پس از حروف جارّه قرار مي‌گيرند، مجرور هستند، چرا در بعضي آيات كلمه"قبل‌" مرفوع است‌؟


شرح پرسش :
پاسخ :
كلمه "قبل‌" ظرف غيرمتصرف است و نياز به مضاف اليه دارد و در يك حالت مبني بر ضم مي‌شود و آن در صورتي است كه مضاف اليه آن در لفظ حذف شود، ولي معناي آن مراد باشد (انقطاع اضافه در لفظ، نه معنا) در اين صورت‌، "قبل‌" مضموم است حتي اگر پس از حروف جاره قرار بگيرد.
در آيه 89 سورة بقره "...وَ كَانُواْ مِن قَبْل‌ُ يَسْتَفْتِحُون‌َ... ;(بقره‌،89) از اين قبيل است‌.(ر.ك‌: مبادي العربية‌، رشيد شرتوتي‌، مؤسسه دارالذكر للتحقيق و النشر، قم‌، ص 250 ; اعراب القرآن‌، محيي الدين الدرويش‌، ج 1، ص 74.)
eporsesh.com