پرسش :
از ديدگاه قرآن چه افرادي بهشتي و چه افرادي جهنمي هستند؟
شرح پرسش :
پاسخ :
ابتدا شماري از اوصاف بهشت و جهنم را از آيات قرآن ميآوريم; سپس نگاهي گذرا به اوصاف بهشتيان و جهنّميان در آيات قرآن ميافكنيم .
قرآن كريم، بهشت را چنين وصف ميكند:
ـ عرض بهشت به اندازة فاصلة آسمان و زمين است; "بر يكديگر سبقت گيريد براي رسيدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتي كه پهنة آن مانند پهنة آسمان و زمين است و براي كساني كه به خدا و رسولانش ايمان آوردهاند، آماده شده." (حديد، 21)
ـ "باغها و درختان بهشتي بسيار عالي است كه از زير درختان نهرها جاري است" (نسأ، 13)
ـ "سايههاي لذت بخشي دارد." (واقعه، 27 ـ 31)
ـ "غذاهاي خوش طعم از هر نوع كه اشتها كنند، هميشه آماده و مهيا است."
همچنين قرآن كريم دربارة قصرها، فرشها، ظرفها، شرابهاي طهور، لباسها و زينتها، خادمان و ساقيان و پذيرايي كنندگان، وصفهايي آورده، ميفرمايد: "در بهشت آنچه دل ميخواهد و چشم از آن لذت ميبرد، موجود است" (زخرف، 71) نيز ميفرمايد: "براي شما هر چه بخواهيد در بهشت فراهم است و هر چه طلب كنيد به شما ميدهند." (فصلت، 31) خلاصه اين كه بهشت پر از نعمتهاي مادي و معنوي مانند لطف و رحمت و عنايت خدا و برخوردهاي مالا مال از عشق و محبت است كه بهشتيان از آنها برخوردارند; ولي جهنم در آيات بسياري از قرآن تصويرهاي وحشتناكي دارد. قرآن ميفرمايد: "جهنم هفت در دارد و براي هر درش گروه معيني از آنها تقسيم شدهاند." (حجر، 43 و 44)
قرآن دربارة عذابهاي جسماني دوزخيان ميفرمايد:
ـ "گنه كار دوست دارد فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند، و همسر و برادرش را، و قبيلهاش را كه هميشه از او حمايت ميكردند و تمام مردم روي زمين را، تا ماية نجاتش شود." (معارج، 11 ـ 14)
ـ "درخت زقّوم، غذاي گنهكاران است كه همانند فلز گداخته در شكمها ميجوشد ـ جوششي همچون آب سوزان." (دخان، 43 ـ 46)
ـ "و در آتش سوزان وارد ميشوند، از چشمهاي فوق العاده داغ به آنها مينوشانند طعامي جز از ضريع ـ خار خشك تلخ و بدبو ـ ندارد غذايي كه نه آنها را فربه ميكند و نه گرسنگي را فرو مينشاند." (غاشيه، 4 ـ 7)
ـ "ما براي ستمگران آتش آماده كرديم كه سراپردهاش، آنها را از هر سو احاطه كرده و اگر تقاضاي آب كنند، آبي براي آنها ميآورند، همچون فلز گداخته كه صورتها را بريان ميكند; چه بد نوشيدني و چه بد محل اجتماعي است." (كهف، 29)
ـ "كساني كه كافر شدند، لباسهايي از آتش براي آنها بريده ميشود و مايع سوزان و جوشان بر سر آنها فرو ميريزند; آن چنان كه هم درونشان را ذوب ميكند و هم برونشان را و بر آنها گرزهايي از آهن است. هر گاه بخواهند از غم و اندوههاي دوزخ خارج شوند، آنها را به آن باز ميگردانند و به آنها گفته ميشود عذاب سوزان را بچشيد." (حج، 19 ـ 22)
ـ "شعلههاي آتش همچون شمشير به صورت هايشان ميخورد." (مؤمنون، 104)
ـ "در آن هنگام كه غل و زنجيرها بر گردنشان قرار گرفته، آنها را ميكشند آنان را در آبي سوزان وارد ميكنند; سپس در آتش دوزخ افروخته ميشوند." (مؤمن، 71و72) اينها نمونههايي از عذابهاي جسماني دوزخيان بود; آيات متعددي نيز خبر از عذابهاي روحاني جهنميان ميدهد:
ـ "و بهشتيان، دوزخيان را صدا ميزنند كه آنچه پروردگارمان به ما وعده داده بود، همه را حق يافتيم. آيا شما هم آنچه را پروردگارتان به شما وعده داده بود حق يافتيد؟! ميگويند: آري! در اين هنگام ندا دهندهاي در ميان آنها ندا ميدهد كه لعنت خداوند بر ستمگران باد." (اعراف، 44)
ـ "پروردگارا! هر كه را تو به سبب اعمالش به آتش افكني، او را خوار و رسوا ساختهاي و اين چنين افراد ستمگر ياوري ندارند." (آلعمران، 192)
آيات ياد شده، نمونهاي از اوصاف بهشت و جهنم بود.(ر.ك: پيام قرآن، آيت الله مكارم شيرازي، ج 2.) در اين زمينه كتاب "حق اليقين"، علامه مجلسي، نيز كه به فارسي نگارش يافته، مفيد است.
اوصاف بهشتيان و جهنميان
از جمله اوصاف بهشتيان و اسباب ورود به بهشت كه در آيات قرآن به آن اشاره شده، عبارت است از:
1. عمل صالح: "كساني كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، ياران بهشتند و جاودانه در آن خواهند ماند." (بقره، 82)
2. تقوا و پرهيزكاري: "براي كساني كه پرهيزگاري پيشه كردهاند، نزد پروردگارشان (در جهان ديگر) باغهايي كه نهرها از پاي درختانش ميگذرد..." (آلعمران، 15)
3. احسان و نيكوكاري: "باغهايي در بهشت كه از زير درختانش نهرها جاري است كه بهشتيان جاودانه در آن خواهند بود و اين جزاي نيكوكاران است." (مائده، 85) و همچنين اوصاف جهاد و شهادت، (توبه، 111) ترك هواپرستي (نازعات، 40 و 41) صبر و تحمل در برابر شدايد و... (دهر، 12 ـ رعد، 24 و...)
اوصاف جهنميان نيز در آياتي از قرآن منعكس شده كه برخي از آنها عبارتند از:
1. كفر و طغيان: "جهنم كافران را احاطه كرده است." (توبه، 49)
2. نفاق و دورويي: "منافقان در پايينترين مرحلة دوزخند و هرگز ياوري براي آنها نخواهي يافت." (نسأ، 145)
3. پيروي از شيطان: هنگامي كه شيطان از درگاه خدا رانده شد، خداوند به او خطاب كرد: "فرود آي از آن مقام، با ننگ و عار و خواري، بيرون رو! و سوگند ياد ميكنم كه هر كس از آنها از تو پيروي ميكند، جهنم را از شما همگي پر ميكنم." (اعراف، 18) و نيز اوصاف استكبار، (اعراف، 36) ظلم و بيدادگري، (كهف، 29) تكيه كردن بر ظالمان، (هود،113) دنياپرستي، (اسرأ، 18) زراندوزي، (توبه، 34 و 35) فرار از جهاد، (انفال، 15 و 16) ترك نماز، (مدثر، 39 ـ 46) ريختن خون بي گناهان، (مائده، 32) منع زكات، (فصلت، 7) خوردن مال يتيمان، (نسأ، 2) رباخواري، (بقره، 275) كفران نعمت الهي، (ابراهيم، 27 و 29) كم فروشي، (مطففين، 1 و 4 و 5 و 7) عيبجويي و غيبت، (همزه، 1 ـ 4) اسراف و تبذير، (مؤمن، 43 ـ اسرأ، 27) جرم و گناه (مريم، 86) تعدي از حدود الهي. (نسأ، 14 و...)
eporsesh.com
ابتدا شماري از اوصاف بهشت و جهنم را از آيات قرآن ميآوريم; سپس نگاهي گذرا به اوصاف بهشتيان و جهنّميان در آيات قرآن ميافكنيم .
قرآن كريم، بهشت را چنين وصف ميكند:
ـ عرض بهشت به اندازة فاصلة آسمان و زمين است; "بر يكديگر سبقت گيريد براي رسيدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتي كه پهنة آن مانند پهنة آسمان و زمين است و براي كساني كه به خدا و رسولانش ايمان آوردهاند، آماده شده." (حديد، 21)
ـ "باغها و درختان بهشتي بسيار عالي است كه از زير درختان نهرها جاري است" (نسأ، 13)
ـ "سايههاي لذت بخشي دارد." (واقعه، 27 ـ 31)
ـ "غذاهاي خوش طعم از هر نوع كه اشتها كنند، هميشه آماده و مهيا است."
همچنين قرآن كريم دربارة قصرها، فرشها، ظرفها، شرابهاي طهور، لباسها و زينتها، خادمان و ساقيان و پذيرايي كنندگان، وصفهايي آورده، ميفرمايد: "در بهشت آنچه دل ميخواهد و چشم از آن لذت ميبرد، موجود است" (زخرف، 71) نيز ميفرمايد: "براي شما هر چه بخواهيد در بهشت فراهم است و هر چه طلب كنيد به شما ميدهند." (فصلت، 31) خلاصه اين كه بهشت پر از نعمتهاي مادي و معنوي مانند لطف و رحمت و عنايت خدا و برخوردهاي مالا مال از عشق و محبت است كه بهشتيان از آنها برخوردارند; ولي جهنم در آيات بسياري از قرآن تصويرهاي وحشتناكي دارد. قرآن ميفرمايد: "جهنم هفت در دارد و براي هر درش گروه معيني از آنها تقسيم شدهاند." (حجر، 43 و 44)
قرآن دربارة عذابهاي جسماني دوزخيان ميفرمايد:
ـ "گنه كار دوست دارد فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند، و همسر و برادرش را، و قبيلهاش را كه هميشه از او حمايت ميكردند و تمام مردم روي زمين را، تا ماية نجاتش شود." (معارج، 11 ـ 14)
ـ "درخت زقّوم، غذاي گنهكاران است كه همانند فلز گداخته در شكمها ميجوشد ـ جوششي همچون آب سوزان." (دخان، 43 ـ 46)
ـ "و در آتش سوزان وارد ميشوند، از چشمهاي فوق العاده داغ به آنها مينوشانند طعامي جز از ضريع ـ خار خشك تلخ و بدبو ـ ندارد غذايي كه نه آنها را فربه ميكند و نه گرسنگي را فرو مينشاند." (غاشيه، 4 ـ 7)
ـ "ما براي ستمگران آتش آماده كرديم كه سراپردهاش، آنها را از هر سو احاطه كرده و اگر تقاضاي آب كنند، آبي براي آنها ميآورند، همچون فلز گداخته كه صورتها را بريان ميكند; چه بد نوشيدني و چه بد محل اجتماعي است." (كهف، 29)
ـ "كساني كه كافر شدند، لباسهايي از آتش براي آنها بريده ميشود و مايع سوزان و جوشان بر سر آنها فرو ميريزند; آن چنان كه هم درونشان را ذوب ميكند و هم برونشان را و بر آنها گرزهايي از آهن است. هر گاه بخواهند از غم و اندوههاي دوزخ خارج شوند، آنها را به آن باز ميگردانند و به آنها گفته ميشود عذاب سوزان را بچشيد." (حج، 19 ـ 22)
ـ "شعلههاي آتش همچون شمشير به صورت هايشان ميخورد." (مؤمنون، 104)
ـ "در آن هنگام كه غل و زنجيرها بر گردنشان قرار گرفته، آنها را ميكشند آنان را در آبي سوزان وارد ميكنند; سپس در آتش دوزخ افروخته ميشوند." (مؤمن، 71و72) اينها نمونههايي از عذابهاي جسماني دوزخيان بود; آيات متعددي نيز خبر از عذابهاي روحاني جهنميان ميدهد:
ـ "و بهشتيان، دوزخيان را صدا ميزنند كه آنچه پروردگارمان به ما وعده داده بود، همه را حق يافتيم. آيا شما هم آنچه را پروردگارتان به شما وعده داده بود حق يافتيد؟! ميگويند: آري! در اين هنگام ندا دهندهاي در ميان آنها ندا ميدهد كه لعنت خداوند بر ستمگران باد." (اعراف، 44)
ـ "پروردگارا! هر كه را تو به سبب اعمالش به آتش افكني، او را خوار و رسوا ساختهاي و اين چنين افراد ستمگر ياوري ندارند." (آلعمران، 192)
آيات ياد شده، نمونهاي از اوصاف بهشت و جهنم بود.(ر.ك: پيام قرآن، آيت الله مكارم شيرازي، ج 2.) در اين زمينه كتاب "حق اليقين"، علامه مجلسي، نيز كه به فارسي نگارش يافته، مفيد است.
اوصاف بهشتيان و جهنميان
از جمله اوصاف بهشتيان و اسباب ورود به بهشت كه در آيات قرآن به آن اشاره شده، عبارت است از:
1. عمل صالح: "كساني كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، ياران بهشتند و جاودانه در آن خواهند ماند." (بقره، 82)
2. تقوا و پرهيزكاري: "براي كساني كه پرهيزگاري پيشه كردهاند، نزد پروردگارشان (در جهان ديگر) باغهايي كه نهرها از پاي درختانش ميگذرد..." (آلعمران، 15)
3. احسان و نيكوكاري: "باغهايي در بهشت كه از زير درختانش نهرها جاري است كه بهشتيان جاودانه در آن خواهند بود و اين جزاي نيكوكاران است." (مائده، 85) و همچنين اوصاف جهاد و شهادت، (توبه، 111) ترك هواپرستي (نازعات، 40 و 41) صبر و تحمل در برابر شدايد و... (دهر، 12 ـ رعد، 24 و...)
اوصاف جهنميان نيز در آياتي از قرآن منعكس شده كه برخي از آنها عبارتند از:
1. كفر و طغيان: "جهنم كافران را احاطه كرده است." (توبه، 49)
2. نفاق و دورويي: "منافقان در پايينترين مرحلة دوزخند و هرگز ياوري براي آنها نخواهي يافت." (نسأ، 145)
3. پيروي از شيطان: هنگامي كه شيطان از درگاه خدا رانده شد، خداوند به او خطاب كرد: "فرود آي از آن مقام، با ننگ و عار و خواري، بيرون رو! و سوگند ياد ميكنم كه هر كس از آنها از تو پيروي ميكند، جهنم را از شما همگي پر ميكنم." (اعراف، 18) و نيز اوصاف استكبار، (اعراف، 36) ظلم و بيدادگري، (كهف، 29) تكيه كردن بر ظالمان، (هود،113) دنياپرستي، (اسرأ، 18) زراندوزي، (توبه، 34 و 35) فرار از جهاد، (انفال، 15 و 16) ترك نماز، (مدثر، 39 ـ 46) ريختن خون بي گناهان، (مائده، 32) منع زكات، (فصلت، 7) خوردن مال يتيمان، (نسأ، 2) رباخواري، (بقره، 275) كفران نعمت الهي، (ابراهيم، 27 و 29) كم فروشي، (مطففين، 1 و 4 و 5 و 7) عيبجويي و غيبت، (همزه، 1 ـ 4) اسراف و تبذير، (مؤمن، 43 ـ اسرأ، 27) جرم و گناه (مريم، 86) تعدي از حدود الهي. (نسأ، 14 و...)
eporsesh.com
تازه های پرسش و پاسخ
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}