پرسش :

آيا اعجاز قرآن از يك وجه بالخصوص است يا اينكه وجوه متعددي در اين امر دخيل است؟

پاسخ :
قرآن تصريح نمي كند كه وجه اعجاز فلان و جه بالخصوص است چون واقعاً نمي‎خواهد وجوه اعجاز را محدود به يك حد خاصي كند بلكه در آيات متعدد، در هر قسمتي به يك جنبه بالخصوص اشاره مي كند به عنوان يك اعجاز. يكي از وجوه اعجاز كه از قديم الايام مورد توجه قرار گرفته و فوق العاده مورد توجه بوده است جنبه لفظي و جنبه ظاهري قرآن است كه از آن به جنبه فصاحت و بلاغت تعبير مي‎كنند. فصاحت و بلاغت را تا حدودي هر كسي در هر زباني وارد باشد مي‎شناسد، كه خودش يك موضوعي است؛ يعني روشني بيان، شيريني بيان، زيبايي يك بيان، جذابيت يك بيان. وجه ديگري كه در زيبايي قرآن هست اين است كه با اينكه فصاحت را به منتها درجه رسانده، از هر نوع تعبير شاعرانه اي كه بوي كذب در آن باشد پرهيز كرده است. وجه ديگر اين است كه علي رغم اينكه تشبيه سخن رازيبا ميكند ،اما در قرآن تشبيه زياد به كار نرفته و با اين حال زيباست و فوق‎العاده هم زيباست. تشبيه در قرآن بسيار كم است. قرآن در عين اينكه از مقوله زيبائي است باز با عقل و روح و فكر انسان سر و كار دارد، يعني مسائلي كه مي‎گويد همان مسائلي است كه عقل مي‎پذيرد. كتاب هدايت و راهنمائي است. شعر فقط زيبائي است راهي را نمي‎خواهد نشان بدهد جائي كه كسي مي‎خواهد راهي را نشان بدهد، او ديگر نمي‎تواند با تعبيرات شاعرانه كه همه‎اش تخيّل است راه را نشان بدهد. وقتي كسي مي‎خواهد يك مطلب را براي ديگري بيان كند بايد همان عين حقيقت را به او بگويد و در قرآن با اينكه تمام آيات آن تعليم و ياد دادن است، همان عين حقيقت را گفتن و بيان كردن است، در عين حال زببائي هم هست. يكي ديگر از وجوه اعجاز قرآن كريم حلاوت و شيريني آن است يعني هر چه تكرار شود از شيريني اش كاسته نمي شود. سوره حمد را ما در روز چند بار مي خوانيم، روزي ده بار فقط براي نمازمان مي خوانيم . هر قطعه زيبايي را اگر روزي ده بار بخوانيم بر ايمان مهوع است . پس اين تنها قرآن است كه يك چنين حلاوت و شيريني اي دارد كه انسان هر چه بخواند شيريني ان سلب نمي شود اين حكايت مي كند از يك نوع تناست بسيار مرموز ميان روح و فطرت بشر و اين كلام، كه كلام خداست و انسان چون واقعاً كلام خالقش را دارد مي شنود نداي غيب و ماوراء طبيعت را دارد مي شنود. هر چه مي شنود خسته نمي‎شنود.
eporsesh.com