پرسش :

چرا بین شیعه و سنی در مورد ولادت حضرت مهدی علیه السلام اختلاف وجود دارد؟


شرح پرسش :
پاسخ :
در پرسش دو احتمال وجود دارد:

1ـ احتمال اوّل آن است که عالمان شیعی و سنی در تولد و عدم تولد امام زمان علیه السلام اختلاف دارند؛ بدین معنا که دانشوران شیعی باور دارند امام زمان علیه السلام متولد شده؛ ولی اندیشمندان اهل سنت می گویند که حضرت هنوز متولد نشده است. اگر مقصود این باشد، باید گفت: اصل ولادت حضرت مهدی علیه السلام از واقعیات تاریخ است. به جز ائمه طاهرین علیهم السلام، و عالمان و محدّثان شیعه، بسیاری از تاریخ نگاران و محدثان اهل سنت نیز بدین معنا تصریح کرده، و آن را یک واقعیت دانسته اند. برخی از نویسندگان، نام بیش از 65 تن از این عالمان و نام کتب آنان را ذکر نموده اند.(1) آن عِدّه از عالمان اهل سنت که ولادت امام زمان علیه السلام را انکار کرده اند، می گویند حضرت در آینده متولد خواهد شد. از آن رو حکومت عباسی با گسترش اخبار مهدویت، به وحشت افتاده بودند و چاره آن کار را در این دیدند که امام هادی و عسکری علیهما السلام را در محاصره قرار بدهند تا همانند جریان فرعون و حضرت موسی از ولادت امام مهدی علیه السلام جلوگیری به عمل آورند، یا در کودکی او را بکشند، برای خنثی سازی این نقشه شوم، امام عسکری علیه السلام تصمیم گرفت جریان ولادت حضرت مهدی علیه السلام را مخفی نگه دارد و تنها به شیعیان خاص اطلاع دهد.
این سیاست موجب شد برخی در ولادت حضرت مهدی علیه السلام شک و تردید داشته باشند، لیکن در دوره 69 سالة غیبت صغری با شواهد و قرائن برای شیعیان ولادت حضرت ثابت شد، امّا دیگر عالمان به جهت عدم ارتباط آنان با سازمان وکالت تا حدودی شک و تردید در بین آنان باقی مانده یا این که مسایل دیگر در رویکرد آنان مؤثر بوده اند. مضافاً بر این که در خیلی از مسایل تاریخی مورخان و اندیشمندان با هم اختلاف نظر دارند. در این جا به دیدگاه چند تن از عالمان اهل سنت اشاره می شود که تصریح کرده اند حضرت حجّت متولد شده است:
1ـ شمس الدین ابن خلکان می نویسد: "ابوالقاسم محمد بن الحسن العسکری بن علیّ الهادی بن محمد الجواد، دوازدهمین امام شیعه است. لقب معروف او حجّت است. شیعیان همو را، "منتظر" و "قائم" و "مهدی" می دانند.(2)
2ـ شیخ سلیمان قندوزی می نویسد: "خبر معلوم و مسلّم، در نزد موثّقان، این است که ولادت قائم علیه السلام، در نیمة شعبان واقع شده است، به سال 255، در شهر سامرا".(3)
3ـ شیخ عبدالوهاب شعرانی می نویسد: "مهدی علیه السلام از اولاد امام حسن عسکری است. در شب نیمه شعبان سال 255 متولد شده و زنده است تا این که با عیسی بن مریم ملاقات کند".(4)

2. احتمال دوم آن است که اندیشمندان شیعه و سنی در تاریخ تولد امام زمان علیه السلام اختلاف دارند. اگر مقوصد آن باشد باید گفت: اختلاف دانشمندان اهل سنت و شیعیان در خصوص تاریخ تولد و تاریخ وفات بزرگان دین اختصاص به امام زمان علیه السلام ندارد. آنان در خیلی از مسایل دیگر نیز اختلاف دارند، مثلاً دانشمندان اهل سنت عقیده دارند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در 12 ربیع الاوّل عام الفیل متولد شده و حال آن که مورخان شیعه بر این باورند که حضرت در 17 ربیع الاول چشم به جهان گشوده است. این گونه اختلافات بان جهت بوده که در آن زمان، وسایل و ابزار علمی ـ مانند امروز وجود نداشته است که تاریخ شفاف ظبط گردد، افزون بر این که گذشت زمان در ابهام سازی برخی از مسایل تاریخی نقش دارد.
اختلاف در تاریخ ولادت امام زمان علیه السلام از این قاعده جدا نبوده و در تاریخ تولد او نیز ناهمگونی جزئی وجود دارد که این گونه تفاوت قابل قبول است.
در پایان بیان می داریم که اگر مراد شما جز این است و یا پاسخ سؤال را کافی نیافتید، برای ما بنویسید تا پاسخ دیگر دریافت نمایید.

پی نوشت ها:
1. محمد رضا حکیمی، خورشید مغرب 18؛ محمد کاظم قزوینی، الامام المهدی، ص 11 ـ 8.
2. وفبات الاعیان، ج 3، ص 316.
3. الیواقیت و الجواهر، ص 145.
4. ینابیع الموده، ص 452، به نقل از خورشید مغرب، ص 20.
eporsesh.com