پرسش :

آيا بين ارزش هاى اخلاقى و توسعه ى همراه با تكنولوژى پيش رفته ومدرن لزوماً ناسازگارى وجود دارد؟


شرح پرسش :
پاسخ :
اگر توسعه با روى كرد مادّى صرف باشد و انسان نسبت به آن، حالت انقياد و تسليم داشته باشد، طَبعاً بين توسعه و مسائل اخلاقى ناسازگارى وجود خواهد داشت. بعضى قايل اند كه توسعه داراى لوازمى است كه از جمله ى آنها رها كردن اخلاق است. در ديدگاه تفكر اقتصادى ليبرال، اخلاق با توسعه سازگارى ندارد؛ به عبارت ديگر مى گويند: اگر مسائل اخلاقى دنبال شود، مثلاً حرص، طمع، فزون طلبى و... بد و نيز ترحم، قناعت، زهد و... خوب تلقى شود، منجر به عدم توسعه خواهد شد.
ما معتقديم توسعه ى با روى كرد تاريخى، كه صرفاً توسعه ى مادى باشد، با اخلاقيات نمى سازد؛ اما توسعه با روى كرد اسلام و حتى با روى كردى انسانى، كه در دو دهه ى اخير، متفكران توسعه ى اقتصادى به آن روى آورده اند، با اخلاقيات سازگارى دارد.
منبع: دین و اقتصاد، گفتگو با حجت الاسلام دكتر غلامرضا مصباحى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه (1382).