پرسش :

آيا در آيين يهود، ازدواج با بيگانه جايز است؛ حكمت آن چيست؟

پاسخ :
يكى از اديانى كه به شدت پيروان خود را از ازدواج با بيگانگان برحذر داشته، آيين يهود است و لذا تورات، در بخش هاى مختلف يهوديان را از ازدواج با بيگانگان منع كرده و آن را گناهى بزرگ شمرده است. فلسفه ى اين تحريم را تأثير منفى اين ازدواج در عبادت يهوه، خداى بنى اسراييل، و نيز از دست دادن اصالت يهودى معرفى كرده است.
آيين يهود از همان آغاز يك آيين ملى و نژادى شمرده مى شد و لذا يهوديان هيچ گونه تبليغى در جهت يهودى كردن ديگر مردمان نداشتند و چنانچه افرادى از غير بنى اسراييل آيين يهود را مى پذيرفتند، آنها را با بنى اسراييل برابر نمى دانستند؛ و مسئله ى ديگر، سخن گفتن به زبان عبرى بود و يك فرد يهودى مى بايست به زبان تورات تسلط كامل داشته باشد و به همين جهت براى حفظ اصالت زبان، آنان را از ازدواج با بيگانگان، يعنى ديگر ملل منع مى نمودند.
اكنون نيز در قانون مدنى اسراييل اين مطلب تصريح شده؛ چنان كه در ماده ى 17 احوال شخصيه آمده است:
الدين والمذهب من شروط صحة العقد، فاذا كان من غيرالدين او من مذهب آخر، فلايجوز العقد بينهما...؛ ان الزوجين يشترط ان يكونا اسرائيليين وان يحصل الزواج على وفق شرع الموسوى والا لكان لغواً.[1]
در قانون مدنى اسرائيل، به جز پيروى از آيين يهود، وحدت مذهبى و كشورى را نيز شرط صحّت عقد ازدواج شمرده شده است؛ بدين معنا كه فرقه هايى كه به تدريج در يهوديّت به وجود آمده اند نمى توانند از مذاهب ديگر همسر انتخاب كنند؛ مثلاً فريسيان نمى توانند با صدوقيان ازدواج كنند.
اما شرط اسرائيلى بودن زن و شوهر، ظاهراً مربوط به شريعت حضرت موسى(عليه السلام)نيست، بلكه از تصميمات ويژه ى حكومتى است كه ازدواج اتباع اسراييل را با اتباع غيراسراييلى ـ هرچند يهودى باشند ـ ممنوع دانسته اند.
واضح است كه اين ممنوعيت معلول عواملى نيست كه در تورات به عنوان علت حرمت ازدواج با بيگانه ذكر شده، بلكه صرفاً براى سهولت شناسايى اتباع و رسيدگى به امور آنان است.
بنابراين، ممنوعيّت ازدواج با بيگانگان، يا به سبب مصونيت اعتقادى پيروان يك دين، و يا به جهت حفظ ملّيّت و اصالت نژادى و قومى بوده است. آيين يهود كه از طرفى خويش را بهترين آيين و اديان ديگر را باطل و از طرف ديگر فرزندان اسراييل را قوم برگزيده و محبوب خدا و برتر از هر نژاد ديگر دانسته، هر دو عامل را در ممنوعيت ازدواج با بيگانگان در نظر داشته است.
پی نوشتها:
[1]. بدران ابوالعينين، العلاقات الاجتماعيه بين المسلمين و غيرالمسلمين.
منبع: اسلام و اقليّت هاى مذهبى، محمد باقر طاهرى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه قم (1384).