پرسش :

چرا خداوند گاهي دعاي ما را مستجاب نمي كند ؟

پاسخ :
در قرآن مي خوانيم : ( اٌدعوني أستَجِب لكم ) (1) مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم . اگر شخصي به ديگري گفت : به هنگام برخورد با مشكل به من تلفن كن تا تو را كمك كنم ، اين جمله لوازم و شرايطي دارد از جمله :
1- رفاقتت را با من حفظ كني .
2- شماره تلفن مرا گم نكني و شماره را درست بگيري .
3- به هنگام بازگو كردن مشكلات ، حرف هايي بي ربط نزني و توقعات نابجا نداشته باشي و به وظيفه خود عمل كرده باشي .
4- آنچه مي گويي واقعاً مشكل باشد ، نه خيالات و توهمات .
5- براي حل مشكل خود ، انتظار نداشته باشي تمام مقررات و نظام را بهم بريزم .
6- حل اين مشكل ، سبب پيدايش مشكل ديگري براي شما يا ديگران نشود .
7- در بازگو كردن مشكلات ، صادق باشي و دروغ نگويي .
آيا ما در دعا و طرح مشكلات خود با خدا ، اين شرايط را مراعات كرده ايم ؟
آيا رفاقت و بندگي خود را با خدا حفظ كرده ايم ؟ قرآن مي فرمايد : ( و يَستَجيبٌ الذين آمنوا و عملوا الصالحات )(2) پاسخ مثبت به كساني داده مي شود كه با ايمان و عمل شايسته رابطه خود را با خدا حفظ كرده باشند .
آيا شماره تلفن را درست گرفته ايم ؟ در روايات مي خوانيم : دعا آدابي دارد ، از جمله :
ابتدا « بسم الله » بگوييد ، با وضو و حضور قلب و در مكان مقدس مثل مسجد باشيد ، قبل از دعا از خداوند با صفات و اسماءالحسني تجليل كنيد ، ده مرتبه « يا الله » ، « يا رب » بگوييد ، گوشه اي از نعمت هاي الهي را به زبان آوريد ، از خداوند تشكر كنيد ، بر محمد و آل محمد صلوات بفرستيد ، لغزش هاي خود را مطرح و استغفار كنيد ، دعا و خواسته خود را ميان دو صلوات وطرح كنيد و اميدوار باشيد .
آيا در دعاهاي خود توقعات نابجا نداريم و به وظيفه خود عمل كرده ايم ؟
دانش آموز درس نخوانده ، دعا مي كند كه قبول شود . مي گويند : دانش آموزي به خانه آمد و وارد اتاق جلويي شد و مشغول دعا شد . به خدا گفت : پروردگارا ! كوه هيماليا را در فلان كشور قرار بده و درياچه اروميه را در نيشابور قرار بده . مادرش گفت : اين چه دعايي است كه مي كني ؟ ! گفت : من در امتحان جغرافيا پاسخ سؤالات را اشتباه نوشته ام ، حالا به خدا مي گويم كوه و دريا را جابجا كند تا من نمره بياورم !
آيا زمان دعا و شرايط ديگر را در نظر گرفته ايم ؟ در اسلام زمان هايي براي دعا سفارش شده است ، از جمله : شب هاي جمعه ، سحرها ، بعد از نماز ، غروب جمعه ، بعد از خطبه هاي نماز جمعه ، هنگام نزول باران و جاري شدن اشك و ....
آيا مشكلات ما واقعاً مشكل است يا خيال مي كنيم كه مشكل است ؟ بسياري مشكلات ، لازمه نظام طبيعت است و رفع آن ، به معناي به هم زدن نظام عالم . همچون فقيري كه سقف خانه اش خراب است و باران كه مي آيد ، سقفش چكه مي كند . براي رفع مشكلات او ، يا بايد خداوند باران نفرستد يا بر بام خانه او باران نبارد و با آب باران در پشت بام خانه اش نفوذ نكند و يا ... كه هر كدام از اينها به معناي ناديده گرفتن قوانين حاكم بر طبيعت است .
پی نوشت:
1- سوره غافر ، آيه 60.
2- سوره شوري ، آيه 25.
منبع: پرسش هاي مهم پاسخ هاي كوتاه، حجت الاسلام محسن قرائتي