پرسش :

آيا تمام افرادي كه در جهنم وجود دارند، پس از سپري شدن مقدار عقوبت خود به بهشت مي‏روند يا هميشه در آتش مي‏سوزند؟


شرح پرسش :
پاسخ :
همه كساني كه وارد جهنم مي‏شوند، براي هميشه در جهنم نخواهند بود و تنها عده خاصي (مانند كافران) براي هميشه در جهنم خواهند بود.مكارم شيرازي، پيام قرآن، ج 6، ص 483. در آيات قرآن مجيد افراد يا گروه‏هاي مختلفي - بالخصوص - به عنوان كساني كه هميشه در عذاب جهنم خواهند بود و مخلد در آتش هستند، نام برده شده است؛ از جمله:
1. كافران، اعم از منكران خدا يا عالم آخرت يا مشركان و تكذيب كنندگان آيات الهي يا دشمنان خدا و پيامبر(ص) يا افراد مرتد؛آل‏عمران، 116 - اعراف 36 - بينه، 6 - توبه، 17 - بقره، 217 - آل عمران، 88 - فصلت، 28. 2. منافقان‏نسا، 140 - مجادله، 17.
3. آنان كه غرق در گناه‏اند و گناه سراسر وجودشان را احاطه كرده است.Vبقره، 81 - يونس، 27.
4. قاتلان و جانيان (مرتكبان قتل عمد).Vنساء، 93.
5. رباخواران.بقره، 275.
6. ظالمان و ستمگران.شوري، 42، 44، 45 - حشر، 17.
7. كساني كه ميزان اعمال‏شان در قيامت سبك و بي ارزش باشد.مؤمنون، 102 و 103 - كهف، 105.
8. گنه‏كاران و سرپيچي كنندگان از دستورات خدا و رسول(ص).جن (72)، آيه 23؛ نساء (4)، آيه 14؛ زخرف (43)، آيه 74.
البته همه اين موارد در زماني است كه فرد پيش از مرگ توبه متناسب با آن گناه نكرده باشد.
اما آنچه در جمع بندي بين آيات مذكور و ساير آيات قرآن و نيز به ملاحظه روايات مي‏توان گفت، همان است كه شيخ مفيد فرموده‏اند: «تمام علما اتفاق نظر دارند كه تهديد به خلود در آتش مخصوص كفار است و كساني از اهل نماز كه داراي ايمان به خدا و اقرار به واجبات او دارند، هرگاه مرتكب گناهي بشوند، شامل‏[شان ]نمي شود»اوايل المقالات، ص 53.
قرينه‏هاي فراواني در خود آيات مذكور و نيز ساير آيات قرآن وجود دارد كه نشان مي‏دهد آيات ياد شده، ناظر به كساني است كه گناه‏شان منتهي به كفر و انكار مبدأ يا معاد يا نبوت يا ضروريات دين مي‏شود، از جمله اينكه: (كأنما اغشيت وجوههم قطعا من الليل مظلما) «گويي صورت‏هاي آنها با پاره‏اي شب تاريك پوشانده شد».يونس (10)، آيه 27.
با توجه به توصيف كافران به اين وصف در آيات 40 تا 42 سوره عبس، كه مقصود از اين گنه‏كاران. همان كافران‏اند.
در آيه 48 و 116 سوره «نساء» كه مي‏فرمايد: (ان الله لا يغفر أن يشرك به و يغفر مادون ذلك لمن يشاء) «تنها مشركان [و كافران كه ملحق به مشركان است ]قابل بخشش نيستند و طبعا در جهنم خلود دارند، ولي گنه‏كاران ديگر قابل بخشش و آمرزش‏اند»آيت الله مكارم شيرازي، پيام قرآن، تفسير موضوعي، ج 6، صص 496 - 491.
eporsesh.com