پرسش :

آيا عالم قيامت مانند عالم برزخ در ملكوت جهان قرار دارد يا مانندعالم دنيا تغيير و تحولات دارد؟

پاسخ :
دربارهء اين كه عالم قيامت و بهشت و جهنم كجا است , بين مفسران و علماي اسلام اختلاف نظر وجوددارد. برخي مي گويند: ملكوت در آسمان است . آنان براي نظر خود به آيهء .(1) استفاده مي كنند و مي گويند: مراد از بهشت است . بنابراين , آيه صراحت دارد بهشت , مانند روزي , در آسمان است . عده اي مي گويند: بهشت و جهنم و قيامت كبري در آسمان نيست , بلكه در عالم ديگر شايد در دنيا است و دليل آن ها اين آيه است : .(2)
اين دسته مي گويند: بهشت و جهنم در جايي قرار دارد كه پهنايش از همهء آسمان ها و زمين بيش تر است و هنگام وقوع قيامت , كوه ها به صورت پنبه هاي حلاجي شده در مي آيند و مسطّح مي شوند و همهء درياها و اقيانوس ها وجلگه ها و رودخانه ها و نهرها خشك شده , به صورت زمين قابل سكني در مي آيد. در آن وقت نظام جديدي حاكم مي شود كه با نظام دنيا تفاوت دارد.
گروهي از بزرگان بعضي از تفاوت ها را ذكر كرده اند كه به طور اختصار بازگو مي كنيم :
1 در دنيا توالد و تناسل و كودكي و جواني و پيري و سپس مرگ است ; در آخرت نيست .
2 دنيا محل كست و تلاش و كوشش و انجام كارهاي نيك و ترك كارهاي زشت و قبيح است ; آخرت محل برداشت و نتيجه گيري .
رسول خدا6فرمود: .(3)
علي 7مي فرمايد: .(4)
3 در دنيا امكان تغيير سرنوشت توسط خود انسان به وسيلهء تغيير مسير حركت وجود دارد, اما در آخرت نيست .
4 در دنيا حيات آميخته با موت است , اما در آن جا حيات محض حكم فرما است و همه چيز در آن جا از حيات برخوردار است .
5 در دنيا, در حدّي سرنوشت ها مشترك است و اعمال يكي در سرنوشت (5) ديگري اثر دارد, اما در آخرت اين
طور نيست (و لا ترز وازرة و زر اخري ).(6)
پی نوشت ها:
1.ذاريات (51 آيهء 22
2.آل عمران (3 آيهء 133
3.كنوز الحقايق , باب دال , به نقل از مجموعهء آثار, ج 2 ص 520
4.نهج البلاغهء صبحي صالح , خطبهء 42
5.برداشت از مجموعهء آثار, ج 2 ص 523و جهان بيني معاد, مخصوص مراكز تربيت معلّم , ص 104ـ 107
6.انعام (6 آيهء 16
www.eporsesh.com