پرسش :

آیا امام زمان(عج) فرزندی نخواهند داشت كه معصوم پانزدهم باشد؟


شرح پرسش :
پاسخ :
شرح پرسش:
در روايات و احاديث همه جا صحبت از چهارده معصوم است و این که ما شيعه دوازده امامی هستيم شده، اين به چه معناست؟ يعنی امام زمان(عج) فرزندی نخواهند داشت كه معصوم پانزدهم و امام سیزده‌ام ما باشد؟ يعنی بعد از امام زمان(عج) معصوم ديگري نداريم؟ اصلا ايشان به خواست خدا دارای فرزند خواهند بود يا نه و اگر دارند، عبارت شيعه دوازده امامی و يا چهارده معصوم، به اين معناست كه فرزندان ايشان (استغفرالله) معصوم نيستند؟

پاسخ:
پاسخ اين سوال در چند محور ارائه می شود:
1. تعبير14 معصوم و 12 امام:
تعبير 14 معصوم به معناي انحصار معصومين(ع) در عدد 14 نيست؛ بلکه دقيقا به جهت همين که معصومين منحصر در اين تعداد نبوده و تمام پيامبران الهی معصومند، با عدد 14 اشاره به گروه خاصي از آنان داريم و مقصود از آن پيامبر اکرم(ص)، فاطمه زهرا(س) و دوازده امام(ع) مي باشد. در واقع تعبير 14 معصوم، اسم خاص برای اين بزرگواران می باشد. 12 امام نيز اشاره به انحصار اوصياي پيامبر اسلام در دوازده تن است و اين تعداد تغيير نمی كند. اين امر دارای علل و اسراری است؛ از جمله:
1. تعداد خلفای انبياء گذشته نيز دوازده نفر بوده اند. در روايات آمده که چون اوصياء و جانشينان پيامبران گذشته دوازده نفر بودند خلفا و جانشينان پيامبر خاتم نيز دوازده نفرند.
مردی از عبدالله بن مسعود پرسيد: آيا از رسول خدا(ص) پرسيديد که چند نفر بر اين امت خلافت خواهند کرد؟ عبدالله در جواب گفت: بلي ما پرسيديم و حضرت فرمودند: «اثنا عشر بعدد نقباء بني اسرائيل؛ دوازده نفر به تعداد پيشوايان بنی اسرائيل.(مسند احمد حنبل، مؤسسه الرساله، ج6، ص321؛ مجمع الزوائد، هيثمي، بيروت، ج5، ص190)
2. به تعداد برج‌ها و ماه هاست. گاه حکمت اين که ائمه(ع) دوازده نفرند، اين دانسته شده که به تعداد ماه های سال دوازده امام تعيين شده است. جابر بن عبدالله انصاري می گويد: از پيامبر(ص) پرسيديم امامان بعد از شما چند نفرند؟ فرمودند: جابر! خدايت رحمت کند از تمام اسلام از من سؤال نمودي، تعداد آنان به تعداد ماه‌ها(دوازده نفر) است.»(ابن ميثم، بحراني، غايدالمرام، چاپ دوم، المقصد الاول، باب2، ص244، ح2)
جالب است بدانيد روايات زيادي از منابع معتبر اهل سنت نقل شده که خلفاي پيامبر دوازده نفرند که جز بر مذهب شيعه منطبق نمي شود. يکي از دانشمندان اهل سنت سخني در اين زمنيه دارد که خلاصه آن چنين است:
رواياتي که حاکي از آن است که جانشينان پيامبر پس از او دوازده نفرند و از طرق و توسط رواياتي فراوان وارد شده است. گذشت زمان و آشنايي انسان با جهان روشن ساخته است که مقصود پيامبر از اين دوازده خليفه، همان امامان دوازده گانه از اهل بيت(ع) اوست.

2. فرزندان امام:
درباره اين كه امام زمان(عج) داراي فرزنداني است اختلاف نظر وجود دارد؛ با توجه به اين كه بعضي از روايات مربوطه اشكال سندى دارند و بعضى از نظر دلالت مبهم مى‏ باشند، نمى‏ شود به طور قاطع در مورد ازدواج آن حضرت و داشتن فرزند نظر داد. پس اصل سوال محل بحث است. اما اگر هم بپذيريم امام زمان(عج) دارای فرزند است و تا الان زنده هستند يا در عصر ظهور به دنيا مي آيند، بايد ديد چه ضرورتي هست كه آنان هم بايد معصوم باشند؟ آيا فرزندان ديگر ائمه معصومين(ع) همگي معصوم بودند كه فرزندان امام زمان(عج) هم معصوم باشند؟! قطعا چنين نيست و عصمت مختص امامان است.
البته عموم فرزندان معصومين(ع) -به غير از يک يا دو مورد- انسان های وارسته، متدين، عالم و پرهيزگار بودند و سيره و زندگی آن‌ها، نشان از يک زندگی پاک و متناسب با شأن فرزند يک معصوم دارد. بزرگوارانی چون حضرت زينب(س)، حضرت علي اكبر(ع)، حضرت معصومه(س)، شاهچراغ(ع)، شاه عبدالعظيم حسنی(ع) و ... نمونه واضح اين پاكان و صالحان هستند. اما اين مستلزم آن نيست كه حتما امام و معصوم باشند(و اين موجب نقص يا عيب باشد)؛ چون اين يک امر الهی و آسمانی است و تعيين و نصب امام و تعداد ائمه، در دست خداوند متعال است.

3. وقايع بعد از امام زمان(عج):
شيعه معتقد به رجعت و بازگشتن ائمه(ع) به دنياست كه هنگام رحلت امام زمان(يا بعد از آن) اتفاق می افتد. اولين امامي كه با رجعت ايشان، رجعت ائمه(ع) آغاز مي شود، امام حسين(ع) است. بنابراين روايات، هنگام رحلت امام زمان(عج)، امام حسين(ع) به اذن و قدرت الهي زنده مي شود و مراسم نماز و خاكسپاری امام زمان(عج) را عهده دار می شود. سپس حكومت را رهبري مي كند و مدت طولاني نيز حكومت مي فرمايد.(مختصر بصائرالدرجات، ص48) آن گاه ائمه(ع) حكومت جهاني را كه امام مهدی(عج) ايجاد می كند، به مدت طولاني اداره و ادامه مي دهند. امام صادق(ع) می فرمايد: «ما من امام الا و يكرُّ في قرنه؛ امامی نيست، مگر آن كه در زمان خود، رجعت می كند.(الايقاظ من الهجمه، ص361) پس مشكلي در تداوم امامت بعد از حضرت مهدی(عج) نيست و نيازی هم نيست كه فرزندان امام زمان(عج) معصوم باشند.
porseman.org