پرسش :

آیا عقیده ظهور منجى، در میان غربى‏ ها و سایر اقوام نیز مطرح بوده است؟


پاسخ :
باورداشت ظهور یک نجات دهنده بزرگ و رفع کاستى‏ ها و مشکلات جامعه بشرى و برچیده شدن بساط ظلم و تبه‏کارى از میان انسان‏ ها، منحصر به شرقى‏ ها و یا ادیان نیست؛ بلکه این یک اعتقاد عمومى و جهانى است که به شکل‏ هاى مختلف، در عقاید و اندیشه‏ هاى اقوام گوناگون دیده مى‏ شود. این حکایت از ریشه‏ دار بودن و فراگیرى اندیشه «منجى گرایى» در کلّ جهان است. البته باید خاطر نشان ساخت، این اعتقاد - چنان که در میان شیعه بسیار عمیق، عینى و راهبردى است - در بین بیشتر مکاتب و اقوام به عنوان آموزه‏اى اصیل و بنیادین مطرح نیست و به عنوان باورى فرعى و احتمالى تلقّى مى‏شود. در واقع شیعه با اندیشه «مهدویت» زنده و پویا است و با آن زندگى مى‏ کند و نفس مى‏ کشد و آن را رکن اساسى، اعتقاداتش مى‏ داند ؛ امّا در میراث مکتوب و شفاهى بیشتر ملل و ادیان، تنها اشاراتى گذرا به آن شده و مطالبى اجمالى درباره آن طرح گشته است. این اعتقاد، هنوز به عنوان باورى اثرگذار و یقینى تبدیل نشده و جایگاه استراتژیک خود را نیافته است! با این حال همین اشارات و بیانات نیز، نشانگر فراگیرى و ریشه دار بودن اندیشه «ظهور رهایى بخش بزرگ» و حقانیت و درستى آن است.

منجى گرایى در غرب‏
یکى از اعتقادات غربیان مسیحى، باور به بازگشت عیسى مسیح - به عنوان نجات دهنده مسیحیان و تحقق بخش ملکوت و سلطنت الهى - است. با این حال در میان اقوام مختلف غربى نیز سخن از یک منجى بزرگ مطرح بوده و پاره ‏اى از افراد از چنین انتظارى بهره ‏بردارى کرده ‏اند.
نام پنج تن از مدعیان که از انگلستان برخاسته ‏اند، جیمزنا یلور، یوحنا سوثکات، ریچارد برادرز، جان نیکولز و هنرى جیمز پرینس ذکر شده است. (حکومت جهانى مهدى، ص 59)
برخى از فیلسوفان و دانشمندان غربى نیز آشکارا اعلام کرده ‏اند که جهان در انتظار مصلحى بزرگ است که زمام امور جهان را به دست گرفته، همه انسان‏ ها را زیر یک پرچم و یک شعار گرد مى ‏آورد ؛ به عنوان نمونه : دانشمند بزرگ انیشتین مى‏ گوید : «روزى که سراسر جهان را صلح و صفا فرا گیرد و مردم با یکدیگر دوست و برادر باشند، دور نیست.» (همان، ص 7)

به طور فهرست ‏وار مى ‏توان به بعضى از اقوام و نژادهاى غربى اشاره داشت:
1. نژاد اسلاو بر این عقیده بودند که از مشرق زمین، یک نفر برخیزد و تمام قبایل اسلاو را متّحد سازد و آنها را بر دنیا مسلّط گرداند.
2. نژاد ژرمن معتقد بودند : یک نفر فاتح از طوایف آنان قیام مى‏ کند و «ژرمن» را بر دنیا حاکم مى‏ گرداند.
3. اهالى صربستان، انتظار ظهور «مارکوکر الیویچ» را داشتند.
4. ساکنان جزایر انگلستان، از چندین قرن پیش آرزومند و منتظرند که : آرتور از جزیره آلون، ظهور کند و نژاد ساکسون را در دنیا غالب گرداند و سعادت جهان نصیب آنها گردد.
5. اسن‏ها معتقدند: پیشوایى در آخرالزمان ظهور کرده، دروازه ‏هاى ملکوت آسمان را براى آدمیان خواهد گشود.
6. اقوام اسکاندیناوى بر این باورند که: براى مردم دنیا بلاهایى مى ‏رسد و جنگ‏ هاى جهانى اقوام را نابود مى‏ سازد ؛ آن گاه «اودین» با نیروى الهى ظهور کرده و بر همه چیره مى‏ شود.
7. اقوام اروپاى مرکزى، در انتظار ظهور «بوخص» مى ‏باشند.
8. یونانیان مى‏ گویند: «کالویبرگ» نجات دهنده بزرگ ظهور خواهد کرد و جهان را نجات خواهد داد و... .

منجى گرایى در آمریکا، آسیا و آفریقا
بر اساس تحقیقات و بررسى‏ هاى صورت گرفته، اعتقاد به ظهور یک منجى در میان چینى‏ ها، مصریان و سایر ملل و تمدن‏ها و نحله‏ هاى فکرى رایج بوده است.
در میان قبایل سرخ پوست آمریکایى این عقیده رایج است که روزى «گرد» سرخپوستان، ظهور خواهد کرد و آنها را به بهشت زمین رهنمون خواهد ساخت.
ایرانیان باستان معتقد بودند: «گرزاسپه» قهرمان تاریخى آنان، زنده است و در کابل خوابیده و صد هزار فرشته او را پاسبانى مى‏ کنند تا روزى که بیدار شود و قیام کند و جهان را اصلاح نماید.
چینى‏ ها باور داشتند که : «کرشنا» ظهور کرده، جهان را نجات مى‏ دهد.
گروهى از مصریان (که در حدود 3000 سال پیش از میلاد در شهر «ممفیس» زندگى مى‏ کردند)، معتقد بودند: سلطانى در آخرالزمان با نیروى غیبى بر جهان مسلّط مى‏ شود؛ اختلاف طبقاتى را از بین مى‏ برد و مردم را به آرامش و آسایش مى‏ رساند.
گروهى دیگر از مصریان باستان معتقد بودند که فرستاده خدا در آخرالزمان، در کنار خانه خدا پدیدار گشته، جهان را تسخیر مى‏ کند.
ملل و اقوام مختلف هند، در انتظار مصلحى هستند که ظهور کرده، حکومت واحد جهانى تشکیل خواهد داد.
برهمائیان از دیر زمان بر این عقیده بودند که در آخرالزمان، «ویشنو» ظهور مى‏ کند و بر اسب سفیدى سوار مى‏ شود. شمشیر آتشین در دست گرفته و مخالفان را خواهد کشت و تمام دنیا برهمن گردیده و به این سعادت برسد.
اعتقاد به منجى هستى در میان بومیان مکزیک نیز وجود داشته است و... او خواهد آمد.(ظهور حضرت مهدى از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان، ص44 و45)

از مجموع آنچه گفته شده، این نتیجه به دست مى‏ آید که انتظار ظهور یک مصلح آسمانى و نجات دهنده بزرگ، منحصر در ادیان نیست و جنبه منطقه ‏اى ندارد؛ بلکه گسترده، فراگیر و جهانى است و ریشه در فطرت انسان‏ها و نیازمندى آنان به رفع مشکلات و دشوارى‏ هایشان به دست یک انسان برتر دارد.
porseman.org